Türk savunma endüstrisinin güç kümesi gereksiniminin karşılanmasına yönelik tahlillere bir yenisi eklendi. Geliştirdiği dizel motorlarla hafif ve orta düzey paletli zırhlılara güç vermeye hazırlanan TÜMOSAN Motor ve Traktör Sanayi AŞ, gelecekteki muhtaçlıkları dikkate alarak Hibrit Güç Kümesi Platformu konsepti geliştirdi.
Dizel motor ve traktör üretimi gerçekleştiren TÜMOSAN, 14’üncü Milletlerarası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF’19) yerli ve ulusal imkanlarla geliştirdiği motor, transmisyon, güç paketi, aktarma organlarını sergiledi.
Daha evvel Konvansiyonel Güç Kümesi ve Aktarma Organları Platformu’nu tanıtan TÜMOSAN, IDEF’19’da ise Hibrit Güç Kümesi ve Aktarma Organları Platformu konseptini birinci defa vitrine çıkardı.
TÜMOSAN Hibrit Güç Kümesi Platformu, şirket tarafından geliştirilen temelde 3 kısımdan oluşan seri hibrit tahrik sistemine sahip yerli ve ulusal bir tahlil olarak tasarlandı. Birinci kısımda dizel motor ile elektrik jeneratör paketi, ikinci kısımda elektrik motorları ile öbür elektronik üniteler, üçüncü kısımda batarya paketi yer alıyor.
Hibrit Güç Kümesi Platformu talebe nazaran özelleştirilebilir modüler yapıda bulunuyor. Denetim ünitesi sayesinde çalışma esnasında farklı araç isterlerine geçiş yapılabiliyor. Platform seri hibrit uygulamasında çalışırken jeneratörden gelen güç ile elektrik motorları besleniyor, birebir vakitte batarya da şarj edilebiliyor. Yeniden tıpkı uygulamada yüksek tork gerektiren şartlarda, batarya deşarj seçeneğine alınıyor. Platformun sessiz çalışmasının istendiği operasyon şartlarında ise dizel motor büsbütün durduruluyor ve elektrik motorları direkt batarya üzerinden besleniyor. Platform tıpkı vakitte rejeneratif olarak da çalışabiliyor.
TÜMOSAN, geliştirdiği temel teknoloji platformu ile gelecekteki operasyon alanında misyon alacak hibrit araçlara güç katmayı hedefliyor.
MİNİMUM YÜZDE 30 GÜÇ TASARRUFU
TÜMOSAN Elektrik Elektronik Sistemler Müdürü Eren Deniz, AA muhabirine, yaklaşık bir yıldır hibrit sistemler üzerine çalıştıklarını söyledi.
Seri hibrit tahrik sisteminde iki tahrik ünitesi bulunduğunu belirten Deniz, bir dizel motorla elektrik üretilip bataryanın şarj edilebildiğini bildirdi. Deniz, bu durumun birtakım taktiksel avantajlar sağladığına işaret ederek, platformun kaçış modu, sessiz operasyon modu, en az yüzde 30 güç tasarrufu üzere özelliklere sahip olduğunu lisana getirdi.
Hibrit Güç Kümesi Platformu’nu birebir Pusat 4×4 zırhlı aracının platformuna muadil olarak geliştirdiklerini vurgulayan Deniz, şöyle konuştu:
“Tahrik sisteminde kullandığımız motorlar, motor denetim üniteleri, güç dağıtım ünitesi TÜMOSAN’ın kendi eserleri. Batarya yerli ve ulusal bir batarya. Sistem yüksek bir yerlilik oranına sahip. Amacımız alt sistem düzeyinde yerlilik ve ulusallık oranını en yüksekte tutmak. Hibrit sistemler için de tıpkı formda bu oranı çok yüksek düzeyde tutmayı amaçlıyoruz. Bu proje Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının yayımlamış olduğu bilgi istek dokümanına cevaben hazırladığımız bir projemiz. Oraya da tıpkı formda yanıtlarımızı verdik, sunuşlarımızı yaptık. Bundan sonraki süreçte aracın testlerine başlayacağız. İnşallah önümüzdeki periyot bunu bir kabin haline getirip uygulamak istiyoruz. Bu haliyle bir platform biçiminde düşündük. Bunu rastgele bir kabin üreticisinin uygulayabileceği haliyle bir platform olarak kurguladık. Aracın art tarafında düz bir yüzey bırakmaya çaba ettik. Uygulama sürecinde rastgele bir kabin üreticisi için kullanışlı olmasını hedefledik.”
HEDEF 2020’DE SAHA TESTİ
Hibrit Güç Kümesi Platformunu birinci kademede 4×4 olarak kurguladıklarını aktaran Deniz, 6×6 için de çalışmalarının bulunduğunu bildirdi. Deniz, “Önümüzdeki devirde bunu bir platformun üzerinde kabine giydirip koşar halde sergilemeye çalışacağız. Bu yıl faal test çalışmalarını yapacağız. 2020 yılı içinde bir kabine giydirilmiş haliyle saha testlerine geçmeyi hedefliyoruz.” dedi.
Yakıt tasarrufu yanında hibrit sistemin öteki avantajlarına ait de bilgiler veren Deniz, şunları kaydetti:
“Platformun elektrikli tahriki ve reaksiyonlarının çok daha yüksek olması sayesinde 14 tonluk bir araç, saatte 0-60 kilometre suratı 50 saniyede alabiliyor. Bunu bir mevcut sistemle karşılaştırdığımızda 100 saniyenin üzerinde alabiliyoruz. Bu epey büyük bir ivmelenme farkı, taktiksel güç. Operasyon modu üzere dizel motorun büsbütün kapatıldığı durumlarda yüzde 100 elektrikli bir araç. Münasebetiyle askeri taktiksel üstünlüklerin de olması durumu kelam konusu. Bu avantajlarından ötürü hibrit tahrik sistemlerinin gelecekte çok daha etkin kullanılacağına inanıyoruz.”
