Binlerce adayın üniversiteli olmak için ter dökeceği Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) bir ay kaldı. 2.5 milyon kişinin katılacağı imtihan, 15-16 Haziran’da yapılacak. YKS’nin birinci oturumu olan Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) 2 milyon 446 bin 51, Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) 1 milyon 985 bin 689, Yabancı Lisan Testi’ne (YDT) ise 134 bin 323 aday başvurdu. Uzmanlar, son bir ayda yapılması gerekenlerle ilgili adaylara tekliflerde bulundu. Hocalara Geldik Platformu’ndan eğitimci Onur Soğuk’a nazaran, adayların bu devirde yapabileceği şey bol bol deneme çözmek. Lakin denemeler yalnızca çözülüp bırakılmamalı, tahlili yapılmalı. Soğuk’un teklifleri şöyle:
“YKS hazırlığında muhakkak devirlerde adayların üzerinde durması gereken çalışma prosedürleri var. Son devirde bu sistem, denemeler oluyor. Bilhassa TYT ismine yapılacak sık ve nizamlı denemeler adayların imtihan stratejisi geliştirmede ve mühletle ilgili sıkıntılarını gidermede en değerli çalışma. Denemeleri bitince bir kenara kaldırmadan tahlil etmek, yanlış ve boş soruların tahlillerini denetim etmek gerek. Tahlil edilmeyen bir denemenin tek getirisi tekrar yapmış olmaktır, ancak şayet tahlil edilirse birebir vakitte husus çalışması da yapılmış olur.
AYT’DE HUSUS ÇALIŞMASI YAPILABİLİR
‘Artık husus çalışması yapılmaz’ üzere yargılar hakikat değil. Bilhassa AYT üzere bilgi temelli bir imtihanda son güne kadar bahis çalışması yapılabilir. AYT çalışmalarına dikkat edilmeli. Vaktin kısıtlı olması nedeniyle tüm eksikler kapatılamayabilir. Unutmamak gerekir ki testlerin içindeki her sorunun getirisi tıpkı. Öyleyse bu kısıtlı vakitte kolay bitirilebilecek hususlara odaklanmak çok daha mantıklı. Aslında âlâ netlere ulaşılmış derslere çok fazla vakit ayırmak yanlışsız olmaz, onlara kısa tekrarlarla unutulmayacak kadar çalışmak kâfi.
EKSİKLERİN ÜZERİNE GİTMEK NETLERİ ARTTIRIR
Netleri arttıracak asıl strateji eksiklerin fazla olduğu derslerin üzerine gitmek. Bu her ne kadar çalışan kişi için sıkıcı olacaksa da getirisi çok fazla. Bilhassa temel mevzuları öğrenmek gerekiyor. Örneğin; matematikte temel kavramları bilmek, süreç yeteneğine sahip olmak, sorun çözme sistemlerine hakim olmak TYT için direkt lakin AYT için dolaylı kıymetli. AYT’de tıpkı halde matematik temel mevzuları değer taşıyor, 10 ve 11’inci sınıf bahislerine hakim olmadan 12’nci sınıf mevzularına ilişkin soruları çözmek sıkıntı olacak. Türkçe için mana sorularının kıymeti yıllardır belirli lakin geçen yılki değişimden sonra bu testin yüzde 30’unu lisan bilgisi oluşturuyor. Lisan bilgisi için husus çalışması ve çok sayıda örnek görmek fayda sağlıyor. Edebiyat için genele hakim olmak, periyot özelliklerini, edebi çeşitleri ve akımlar üzere geniş bahisleri bilmek ayrıntıları ezberlemekten daha kıymetli. Tarih için temel bilgilerin yanında bunların yorumlanması gerek, bunun için olabildiğince farklı şekilde soru çözülmeli. Coğrafyada son yıllarda artan harita soruları, yalnızca hususları öğrenmenin yetmeyeceğini harita bilgisine de sahip olunması gerektiğini gösteriyor. İklimi, bitki örtüsünü, çölleri soruyorlar tekrar lakin bunları harita üzerinden soruyorlar.
NOKTA ATIŞI İÇİN YETERLİ PLANLAMA
Fizik, kimya ve biyolojide TYT-AYT farkının öbür derslere nazaran daha az olduğunu söyleyebiliriz. Soru sayısı da az olunca, nokta atışı için düzgün bir planlama gerekiyor. Bu derslerin olmazsa olmaz mevzuları o denli ya da bu türlü sorulacak. Bilhassa 9 ve 10’uncu sınıf mevzuları. Bunları bilmeden başkalarına çalışmak gerçek olmaz. Herkesin atladığı lakin aslında belirleyici olan iki ders daha var: İdeoloji ile din kültürü ve ahlak bilgisi. TYT’de fark yaratmak ismine bu derslerin yalnızca tabirlerinin manalarını bilip soru çözmek kâfi olabilir. Üzerinde çok durulmadığı için buraya ehemmiyet verenler öteki derslerde olan eksiklerini de kapatmış olur. Adaylar, bu dakikadan sonra her şeyi değiştirmek güç olsa da çok şeyin değiştirilebileceğini unutmadan çalışmalarını sürdürmeli.”
BAŞARI İÇİN TÜYOLAR
YKS’nin birinci oturumu olan TYT’den en az 150 puan alan adayların ikinci oturum puanları da hesaplanacak. Alamayanların ise puanları oluşturulmayacak.
TYT’den 150-180 puan alanlar, yalnızca iki yıllık önlisans programına başvurabilecek, 180 ve üzeri alanların lisans tercihi yapma hakkı olacak.
TYT’nin imtihana katkısı yüzde 40. AYT’nin ise yüzde 60.
Soru sayısı Türkçe’nin ehemmiyetini arttırdı. Türkçe soru sayısıyla adaylar için değerli bir test oldu.
Matematik de Türkçe üzere belirleyici. 40 matematik sorusunun tümünü hakikat yanıtlayan, Türkçe’de benzeri performansı gösterene nazaran ileri geçecek.
Sosyal bilimler soru sayısı az olmasına karşın katsayı kıymeti en yüksek test. Muhakkak göz arkası edilmemeli.
Özellikle muvaffakiyet sırası yüksek programlara yerleşmek isteyen adaylar için, fen bilimleri soruları değerli. Adaylar, imtihana hazırlanırken Türkçe ve matematiğe verdiği itinası, bu test için de göstermeli.
TYT, AYT ve YDT ile ilgili soru çıkabilecek mevzular ve kazanımlar Ulusal Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Heyeti Başkanlığı’nın internet sitesinde yer alıyor. Adayların, buradan soru gelebilecek mevzuları incelemesinde fayda var.
ADAYLARA: YAPABİLECEKLERİNİZE ODAKLANMANIZ ÖNEMLİ
Prof. Dr. Oya Yerin Güneri (ODTÜ Eğitim Bilimleri Kısmı, ODTÜ Öğrenme ve Öğretmeyi Geliştirme Merkezi Müdürü): Son bir ay, adayların uzun ve onlara hiç bitmeyecekmiş üzere gelen imtihana hazırlık sürecinin sonuna yaklaştıklarını fark ettikleri periyot. Adayların bu kademede daha yapan ve kendilerini destekleyici bir fikir biçimi benimseyerek geçmiş aylarda yapamadıklarına değil, kalan müddette yapabileceklerine odaklanmaları kıymetli. Böylelikle son bir ayı, eksiklerinin olduğu kimi bahislere yönelmek, bunları olabildiğince uygun öğrenmek, hazırlıklarının son basamağını tamamlamak için kıymetli bir fırsat olarak görebilir ve verimli değerlendirebilirler. Geçmiş yılların imtihan soruları ve deneme imtihanlarını vakit tutarak çözmek adaylara hem eksiklerini fark etmeleri hem de vakit kullanımını iyileştirmeleri için yardımcı olacak. Bu periyodu formülleri, kıymetli birtakım bilgileri tekrar etmek için de kullanabilirler. İmtihan yaklaştıkça adayların fizikî olarak kendilerine âlâ bakmaları, beslenme ve uyku tertiplerine dikkat etmeleri de değerli. Kısa fizikî idman ya da yürüyüş yapmayı günlük planlarına dahil etmeleri, kendilerini bu süreçte daha düzgün hissetmelerine yardımcı olabilir.
AİLELERE: ÖNCE KENDİ KORKUNUZU YATIŞTIRIN, SONRA ONUNKİNİ
Prof. Dr. Halil Ekşi (Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Kısmı Lideri, Rehberlik ve Ruhsal Danışmanlık Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi): Çocuğunuzu gözlemleyin. Varsa ondaki değişimi fark edin. Telaşlı olduğunu anladığınızda kendi vücudunuzdaki duyumları ve zihninizde geçenleri tahlil edin. Evvel kendi telaşınızı yatıştırın. Sakin bir ses tonuyla onun hissini paylaşabileceği bir konuşma atmosferi oluşturun. Ona nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun. O anlatırken yargılamadan, hissinin ismini koymasına yardımcı olun. Çocuğunuz isterse alternatifler üretme ve bunları deneme kademesinde ona takviye verin. Telaşla aile içinde başa çıkamıyorsanız, bir uzmandan yardım alın.