AVRUPA Parlamentosu (AP) seçimlerinde İngiltere’yle birlikte perdeyi açan iki ülkeden biri olan Hollanda’da toplumsal demokratlar büyük bir sürprize imza atarak sandık çıkışı anketlerde birinci sıraya oturdu. Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri adayı olan Hollandalı Frans Timmermans’ın Emekçi Partisi (PvdA), anketlere nazaran tüm öngörüleri boşa çıkarak 2014’teki AP seçimlerine oranla oyunu 9 puan artırarak yüzde 18’e yükseltti. PvdA’nın 2017’de Hollanda genel seçimlerinde aldığı oy oranı da yüzde 5.7 seviyesindeydi.
Kesin olmayan sonuçlara nazaran en ağır darbelerden birini çok sağcı ve İslam tersi Geert Wilders aldı. Sıçrama yapacağı iddia edilen Wilders’in Özgürlük Partisi (PVV), tam aksine bir sonuçla karşı karşıya kalarak 2014 AP seçimlerine oranla 9 puan kaybederek yüzde 4’e düştü. PVV’nin son Hollanda genel seçimlerindeki oy oranı yüzde 13.1 seviyesindeydi. Anket sonuçlarının kesin sonuçlara da yansıması durumunda PVV, AP’deki dört sandalyesinden üçünü kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacak. PVV’nin AP dışında kalması da ihtimal dâhilinde. Avrupa yanlısı PvdA’nın yanı sıra Liberaller ve Yeşiller de puanlarını yükseltmeyi başardı. Birinci kere AP seçimlerine katılan Avrupa aksisi ve çok sağ çizgide olan Demokrasi İçin Forum (FvD) ise yüzde 11’le dördüncü sırada kaldı.
GÖZLER BÜYÜKLERDE
Hollanda’daki ‘Avrupa yanlısı’ eğilimin AB geneline yayılıp yayılmayacağı ise yarın gece açıklanacak seçim sonuçlarının akabinde netleşecek. Hollanda’da Wilders’in ağır darbe alması ve ana akımın beklenenden daha düzgün bir performans sergilemesinde seçime iştirak oranının yükselmesi kıymetli rol oynadı. 2014’teki AP seçimlerinde yüzde 37.3 olan Hollanda’daki iştirak oranı bu seçimlerde yüzde 41.2’ye yükseldi. Genelde iştirak oranı yükseldikçe çok sağ ve popülist oylarda düşüş yaşanıyor. Popülist dalga ‘korkusunun’ yarattığı tasa ortamı da Hollanda’daki tabloya katkıda bulundu. PvdA’nın sıçramasında ise Timmermans faktöründen bahsediliyor. Hollanda’daki seçimlerin akabinde gözler asıl tabloyu şekillendirecek olan İtalya, Fransa ve Almanya üzere ülkelere çevrildi. Slovakya, Malta ve Letonya bugün geri kalan 21 AB üyesi ülke ise yarın sandığa gidiyor.
DİĞER ÜYE ÜLKELERDE NE OLACAK
HOLLANDA’da AB yanlısı merkez partilerin sürpriz muvaffakiyetini Birlik’in öbür ülkelerinin izleyip izlemeyeceği bilinmeyen. AB’nin en büyük iktisadı olan Almanya’da merkez sağ Hıristiyan Birlik partilerinin birinci sırada yer alması bekleniyor. Anketlere nazaran İslam zıddı ve radikal sağ çizgideki Almanya için Alternatif (AfD) partisi ise yüzde 12 ile dördüncü sırada yer alacak. Fransa’da Marine Le Pen’in AB aykırısı radikal sağcı Ulusal Birlik partisi anketlerde Cumhurbaşkanı Macron’un Cumhuriyet Yürüyüşü Hareketi’nin (REM) az farkla önünde yer alıyor. İtalya’da göçmen tersi sağ popülist Lig partisinin ise birinci sırada olması bekleniyor.