Türkiye’nin 12 aylık cari açığı, martta 12.8 milyar dolarla 2009 sonundan bu yana gördüğü en düşük düzeyine geriledi. Merkez Bankası bilgilerine nazaran, cari süreçler hesabı, martta 589 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari açık 12 milyar 829 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylelikle yıllıklandırılmış cari açık, Aralık 2009’dan bu yana en düşük düzeyine gerilemiş oldu. Hükümetin aldığı bir dizi önlemler ve iktisattaki dengelenme süreci çerçevesinde cari açık kademeli olarak azaldı. Ekonomistler, nisan ayında da cari açıktaki gerilemenin devam ederek yıllıklandırılmış açığın 10 milyar doların altına ineceği öngörüsünde bulunuyor.
9 MİLYAR DOLARA İNER
AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, cari açığın bariz formda gerilediğini söyledi. Nisan ayı gümrük dış ticaret öncü datalarının, geçen yıla nazaran çok daha düşük dış açığa işaret ettiğini belirten Bürümcekçi, “Bu gelişme son 12 aylık cari açığın 9 milyar dolar civarına gerileyebileceğini de düşündürmektedir” dedi. Bürümcekçi, manşet datadaki bu gelişmenin yanı sıra cari istikrarın temel eğilimi açısından takip edilen güç dışı cari istikrarın 25.7 milyar dolar fazlaya, güç ve altın dışı (çekirdek) cari istikrarın ise 32 milyar dolar fazlaya yükseldiğini kaydetti. Bürümcekçi, “Son bir yıl içinde ekonomik aktivitede evvel sakinlik, sonra da resesyon yaşanması ile güç ve altın dışı açıkta artış eğiliminin bilakis döndüğü net olarak gözlenmektedir. Cari açıkta mart ayında gözlenen güzelleşmede, dış ticaret açığının geçen yıldan düşük açık ve hizmetler istikrarının yüksek fazla vermesi ana etken oldu. Finansman tarafında, cari açık ve net hata-noksan çıkışının finanse edilememesi nedeniyle resmi rezervlerde 5.7 milyar dolar azalış gözlendi” halinde konuştu.
Halk Yatırım Araştırma Yöneticisi Banu Kıvcı Tokalı da yıllık cari açığın şubat sonundaki 17 milyar dolardan 12.8 milyar dolara gerilediğini hatırlatarak, “Nisan ayına ait dış ticaret bilgileri de yıllık açıktaki gerilemenin devam ederek 8-10 milyar dolar civarına inebileceği yönünde” dedi. Tokalı, hem kur hem de talep gelişmelerine ek olarak, ihracatı destekleyici yeni program anlayışı, ölçülü güç fiyatları ve baz tesiri doğrultusunda, yıllık cari açıktaki düşüşün bilhassa yılın birinci yarısında süratle devam edeceğini söyledi. 12 aylık cari açığın 5-10 milyar dolar bandına kadar inebileceği iddiasında bulunan Tokalı, “Yılın ikinci yarısında ise tekrar dengelenme sürecinin belirginleşmesi ve baz dezavantajı ile yılı 19 milyar dolar civarında tamamlayabileceğini varsayım ediyoruz. Bu durumda da cari açık oranı, 2019 sonunda yüzde 2.6’lar düzeyine kadar inebilir” diye konuştu.
BAŞLICA FAKTÖR AZALAN İTHALAT
DENİZ Yatırım Stratejisti Orkun Gödek ise resmi rezervlerin mart ayında 5.7 milyar dolar azalırken, birinci çeyrekte 635 milyon dolar arttığını belirtti. Son 12 ay içerisinde resmi rezervlerin performansının 9 milyar dolar azalış formunda gerçekleştiğini kaydeden Gödek şunları söyledi: “Hesaplamalarımıza nazaran, son 12 ay içerisinde güç ithalatı hariç cari süreçler hesabı 30.8 milyar dolar fazla verirken, nakdî olmayan altın hariç kalem ise 3.9 milyar dolar açık verdi. Nakdî olmayan altın ve güç ithalatı hariç kalem ise 32 milyar dolar fazla verdi. Açıklanan datalardan yaptığımız çıkarım, ekonomik ivmedeki zayıflamanın cari süreçler hesabı performansı üzerinde birinci çeyrekte açık sayısının daralması biçiminde devam ettiği halinde. İhracat ve turizm kalemlerindeki olumlu performans genel istikrar açısından olumlu yansımalara neden oluyor. Öte yandan,
bize nazaran çekirdek kalemlerdeki artı verme durumunun önemli yüksek düzeylere ulaşması ekonomik aktivitedeki azalışla paralel. Azalan ithalat en önemli faktör…”
