Dünya Ekonomik Forumu Future of Jobs 2018 raporunda, 2025 yılına kadar insanların çalışma müddetlerinin %71’den %58’e düşeceği, makinelerin ve algoritmaların iş hayatına iştirakinin ise %57 oranında artacağı öngörülüyor. Günümüzde, yapay zekânın işe alım süreçlerinde dahi kullanılmaya başlanması ise sürecin ne kadar süratli ilerlediğini gösteriyor.
İnsan kaynakları, işe alım sürecinin gerçekleştiği bir departman ve burada yalnızca eğitiminiz değil pek çok farklı özelliğiniz kıymetlendirilir. İş için başvuran bireye temelde ön yargısız, eşit davranmak ismine oluşturulan yapay zekâ, kıymetlendirme yaparken sanki hakikaten yanlışsız seçim yapabilecek mi? AI siteminizin mülakat sonunda elediği birinin aslında tam da gereksiniminiz olan bir özelliği olup olmadığından emin olabilecek misiniz? Meselâ, siz bu yazıyı okumak yerine benimle sohbet ediyor olsaydınız, sohbet esnasında benim sözlerimde nitekim samimi mi yoksa sadece AI’yi kötülemek için mi bu sohbeti gerçekleştirdiğimi hissedebilirdiniz. Birebir biçimde iş başvurusu yapan bir kişiyi AI, agresif bularak eleyebilir lakin tahminen de o kişi inisiyatif alabilen, tam da sizin aradığınız özelliklerde biridir.
Daha evvel yapay zekânın pek çok kez kusur yaptığı görüldü, pek çok sefer manipüle edildi. Bu son derece doğal zira şimdi insan üzere davranamayan, hissedemeyen, sezemeyen bir yazılım var karşımızda. Sizin hakkınızda internette ne var ne yok araştırabilen, toplumsal medya hesaplarınızda herkese açık paylaşımlarınızı ve hakkınızda yazılmış her şeyi tarayabilen bir yapay zekâ, neye nazaran karar verecek? Tahminen de bu hususta biraz daha düşünmek gerekiyor. Yapay zekâ ve makine tahsili bilgi ile besleniyor. Günümüzde, şimdi kâfi bilginin olmadığı, olana da erişimin güç olduğu düşünülürse, bu tip insani özellikler gerektiren etaplarda yapay zekâ kullanımının yaygınlaşması için biraz daha vakte gereksinimimiz olabilir.
Öte yandan, yapılan yakın vakitli pek çok araştırma kimi meslekler kaybolurken oburlarının oluşacağını işaret ediyor. Bu nedenle, küresel şirketler, Sanayi 4.0 geçiş sürecinde ortaya çıkabilecek mesleksel meseleleri önlemek için daima eğitim modeli oluşturmaya başlıyor. Meselâ, geçtiğimiz haftalarda Amazon, ABD’deki çalışanlarının üçte birine yönelik eğitim programları oluşturmak için 700 milyon dolar yatırım yapacağını açıkladı. Umuyoruz bu üzere daha fazla teşebbüs olur. Fakat bunlarla birlikte yeni yetişen gençleri bu tarafta hazırlayacak bir eğitim sistemine muhtaçlık var. Günümüzde kodlama öğrenmek moda oldu ama bu kâfi değil. Öğretmemiz gereken asıl nokta yapay zekâ, derin öğrenme, makine tahsili üzere sitemlerin çalışma mantığı. Zira ileride yapay zekânın her alanda kullanılacağı aşikâr.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73
