“BİR ülke iki sistem” statüsü ile Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı Özel İdari Bölge Hong Kong’da “suçluların iade tasarısı” ile patlak veren ve nisandan bu yana devam eden protestoların yoğunluğu giderek artıyor. Geçen hafta başında ortalarında ulaştırma olmak üzere çeşitli bölümlerde yapılan genel grevleri, bölgeyi dünyaya bağlayan Hong Kong Milletlerarası Havalimanı’nda gerçekleştirilen protestolar izledi. Polise nazaran siyah tişörtlü ve baretli en az 5 bin protestocu Hong Kong’un güneybatısındaki Chek Lap Kok Adası üzerindeki havalimanını işgal etti. Dün sabahtan itibaren göstericilerin sayısının giderek artması yolcuların süreçlerini tamamlamasını önemli biçimde yavaşlatınca uçuşlar askıya alındı. 200’den fazla uçuşun iptallerden etkilendiği belirtilirken, havalimanı yönetimi, bugün mahallî saatle 06.00’da uçuşların yine başlatılmasının planlandığını açıkladı. Fransız AFP ajansına nazaran protestocular “Hong Kong inançlı değil” diye pankartlar açıyor.
‘POLİS KILIK DEĞİŞTİRDİ’
Göstericiler, Hong Kong polisini sert yollar kullanmakla suçluyor. AFP, geçen hafta sonu boyunca polisin kalabalık alışveriş sokakları ve metro istasyonlarında ağır göz yaşartıcı gaz kullandığını, göstericilerin de polise kaldırım taşları fırlatıp, yangın hortumu ve söndürücülerle su sıktığını kaydetti. Göstericiler ise polisin yeni taktikleri devreye soktuğunu, şovların sembolü olan siyah tişört giyip, sarı baret takarak protestocuların ortasına sızarak gözaltı yaptığını aktardı. Polis, son çatışmalarda 2’si ağır 45 kişinin yaralandığını açıkladı. Hong Kong polisi, şovlara müdahalede kullanmak üzere hazır hale getirilen bir tazyikli su fışkırtma aracının tanıtımını da yaptı.
ÇİN’DEN TATBİKATLI MESAJ
Hong Kong’da süren protestolarla ilgili Çin Halk Cumhuriyeti’nden dün iki ileti geldi. Birinci olarak Çin Devlet Kurulu Hong Kong ve Makao İşleri Ofisi Sözcüsü Yang Guang, “Hong Kong’un radikal göstericileri, halihazırda önemli bir hata olan, polise saldırmak için son derece tehlikeli araçları tekrar tekrar kullandı. Ayrıyeten protestocular ortaya çıkmakta olan terörizmin birinci belirtilerini de gösteriyor. Bu durum Hong Kong’un toplumsal tertibi ve hukukun üstünlüğünü gereksiz yere tahrip ediyor” dedi.
Diğer yandan Hong Kong’un çabucak kuzeyindeki Çin’in Shenzhen kentinde çok sayıda Çin askeri polisinin ve zırhlı araçların katıldığı tatbikatın manzaraları toplumsal medyaya sızdırıldı.
TASARI ASKIYA ALINDI
İngiltere’den Çin’e 1997’de “bir ülke iki sistem” mevzuatı ile bağlanan Hong Kong’da karar giyen yahut hakkında suçlama bulunan şahısların Çin’e, Makao Özel İdari Bölgesi’ne ve Tayvan’a iadesini kolaylaştıran tasarı 3 Nisan’da parlamentoya sunulmuş, protestolar üzerine haziran ayında askıya alınmış fakat iptal edilmemişti.
AFP’NİN TAHLİLİ: TİANANMEN ÜZERE OLUR MU
Hong Kong’daki protestolar akıllara 1989’da Çin ordusunun Tiananmen Meydanı’nda demokrasi yanlısı göstericilere müdahalesinin bir benzerinin olup olmayacağını getiriyor. AFP’ye konuşan analistlere nazaran operasyon halinde ortaya çıkabilecek muhtemel ekonomik ve siyasi sonuçlar Pekin’den müdahale ihtimalini azaltıyor.
Avustralya’daki Lowy Estitüsü’nden uzman Ben Bland, “Pekin, orduyu gönderme yahut direkt müdahale tehdidini protestocuları korkutmak için kullanmak istiyor” dedi.
Hong Kong Çin Üniversitesi’nden siyasi uzman Willy Lam’a nazaran Pekin, asker-polis göndermek yerine örtülü metotlara başvurabilir. Lam, “Hong Kong polisi üniforması giyebilirler, hasebiyle resmi bir konuşlandırma olmaz” diye konuştu.
