Türkiye’nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Basat Öztürk NATO karargahında AA muhabirine Türkiye’nin S 400 tedariki Eryaman Escort Türkiye ABD alakaları Doğu Akdeniz’deki durum ve NATO Savunma Bakanları Toplantısı üzere farklı mevzularda değerlendirmelerde bulundu
NATO’nun temel özelliğinin kurulduğundan bu yana kendisini yeni güvenlik kurallarına uyarlayabilmesi olduğunun altını çizen Sincan Escort Öztürk İttifak’ın bu halde hayatta kaldığını ve bu özelliğini koruma ettiği surece hayatta kalmaya devam edebileceğini belirtti
Öztürk özellikle 2014’ten bu yana Rusya’nın Kırım’ı yasa dışı ilhakı Suriye’de devam eden Etlik Escort kriz ve çatışma ortamı Libya ve Körfez bölgesindeki ıstıraplarla global boyuttaki başka birçok sorun nedeniyle Avrupa Atlantik güvenlik ve savunma ortamının çok değiştiğine işaret etti
TÜRKİYE NATO’NUN BİR HİSSEDARIDIR
Dünyanın sınamaların giderek yayıldığı ve nitelik olarak daha evvel hiç görülmediği ölçüde karmaşıklaştığı bir periyottan geçtiğini vurgulayan Öztürk Böyle bir dünyada ülkelerin öncellikle kendi dirençlerini ve güçlerini çok uygun destek etmeleri lazım Bunun ötesinde ittifaklar dostluklar ve kurulan sıkı müttefiklik münasebetleri de değer taşıyor Bu bağlamda NATO da Türkiye’nin büyük prestij gördüğü ve istifade ettiği bir teşkilattır tabirlerini kullandı
Öztürk Türkiye’nin NATO’nun tam üyesi olduğunu bu çeşit haklara ve icra kabiliyetine sahip bulunduğu diğer bir teşkilata üyeliği bulunmadığına da vurgu yaparak şunları söyledi
Türkiye NATO’nun bir hissedarıdır NATO’da ne yapılacaksa tüm müttefiklerin oydaşmaya varması gerekir Hakikaten biz de İttifaka iştirak hisseleri ödemişiz türlü katkılar vermişiz lakin birebir vakitte da almışız NATO’dan Türkiye’ye güvenlik yatırımı olarak gelen katkılar 5 milyar dolardan fazla Batı ittifakının en kıymetli siyasi askeri örgütü NATO’dan istifade ettiğimizi görmek ve bunu bir çıkar olarak nitelendirmek gerekir
NATO TÜRKİYE’NİN GÜVENLİĞİNE TAKVİYE SAĞLIYOR
Büyükelçi Öztürk müttefik ülkelerin kendi iç güvenliklerini sağlama yükümlülüğünün asli olarak kendi mesuliyeti ve egemenliklerinde bulunduğunun altını çizerek ülke topraklarının ötesinden kaynaklanan terörizm dahil tüm tehditlere karşı ise NATO’nun daha fazla neler yapabileceğinin ele alınmakta olduğunu açıkladı
Öte yandan Öztürk NATO Türkiye’ye yönelik uyarlanmış garanti önlemleriyle ve hava savunmamıza destek yapmak suretiyle ülkemizin güvenliğine takviye sağlamaktadır dedi
Bu çerçevede erken ikaz ve müşahede uçaklarıyla AWACS devriye uçuşları yapıldığına değinen Öztürk müttefiklerin Suriye’deki balistik füzelerden kaynaklanan güvenlik sıkıntılarıyla çaba etmek üzere Türkiye’nin hava savunmasını destek etmek için hava ve füze savunma bataryalarını ülkede konuşlandırdıklarını anımsattı
Öztürk müttefiklerin rotasyon sistemiyle Türkiye’nin hava ve füze savunma desteğini 2013’ten bu yana kesintisiz sürdürdüğünün altını çizerek hala İtalya SAMP T ve İspanya’nın Patriot bataryalarının ülkede bulunduğunu belirtti
Diğer yandan NATO’nun kendini uyarlama sürecinde güneyden kaynaklanan tehditlerin de gündeme geldiğini söz eden Öztürk İttifakın stratejisinin yalnızca Rusya odaklı olmaktan çıktığını en acil tehdidin terörizm olduğunun kabul edildiğini söyledi
S 400 BİR NATO SORUNU DEĞİLDİR
Öztürk Türkiye’nin Rusya’dan S 400 hava savunma sistemi alma kararına ait olarak NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in müttefiklerin istedikleri silah sistemini almakta özgür olduğunu lakin silahlı kuvvetlerin birlikte çalışabilirliğinin değerli olduğunu da en başından beri söylediğini anımsattı
Büyükelçi Öztürk S 400 konusu ABD’deki kimi çevrelerce kendi mecrasından ve bağlamından çıkarılarak daha büyük ikili probleme dönüştürüldü Bu kapsamda ABD’nin sorumluluğu büyüktür diye konuştu
ABD’nin birinci başlarda temel kaygısının askeri teçhizatın birlikte çalışabilirliği olduğunu tabir ettiğini aktaran Öztürk Türkiye’nin de bu kaygıları gidermek için S 400’lerin NATO sistemlerine entegre edilmeyeceğini ve münasebetiyle bir sorun çıkmayacağını izah ettiğini belirtti
Öztürk ABD’nin son periyotta soruna yeni boyutlar eklemek suretiyle mevzuyu siyasileştirdiğini ve S 400’leri F 35 savaş uçakları tedarikiyle irtibatlandırdığını anımsatarak Türkiye’nin F 35 uçakları projesine en başından beri dahil olduğunu bu kapsamda önemli yatırımların yanısıra F 35’in pek çok kesimi için üretim yaptığına dikkati çekti
NATO DAYANIŞMASI İKİ MÜTTEFİKİN YAPTIRIM LİSANI KULLANMAMASINI GEREKTİRİR
Türkiye’nin kendisinin de kullanacağı F 35 uçaklarının bekasını etkileyecek ve zafiyet yaratacak bir durumdan doğal olarak kaçınacağını kaydeden Öztürk Türkiye’nin bu çerçevede ortak çalışma kümesi kurulması teklifinde bulunduğunu ABD’nin NATO kapsamında çalışma kümesine sıcak bakmadığını ve ikili çalışma kümesi tercih ettiğini fakat bunun da şimdi hayata geçirilemediğini anlattı
NATO’nun müttefiklerin dilek etmesi halinde ikili bağlantılardaki sıkıntıları çözmek için bir platform misyonu görebileceğini kaydeden Öztürk NATO dayanışması da iki müttefikin birbirine anlayışla yaklaşmasını birbirine tehdit şantaj ve yaptırım lisanı kullanmamasını gerektirir Bu halde hareket eden bir müttefik varsa yanlış yapıyordur değerlendirmesinde bulundu
Büyükelçi Öztürk S 400 olağanda bir NATO sorunu değildir ikili bir meseledir ABD’nin bunu NATO’ya teşmil etmesi ve İttifak’ın insicamının bozulması yanılgı olur vurgusunda bulundu
ABD MÜTTEFİKLİK RUHUNA UYGUN HAREKET ETMELİDİR
Öztürk Ne NATO Genel Sekreteri ne de rastgele bir müttefik bir üyenin başkasına yaptırımlar uyguladığı müttefikler ortasındaki bağlantıların bozulduğu bir ortamı istek eder Burada asli sorumluluk ABD’nin üstündedir ABD’nin NATO’nun ortak bedellerine uyumlu halde dayanışma ve birlik içinde müttefiklik ruhuna uygun hareket etmesi beklenir sözlerini kullandı
Diğer yandan ABD ve Türkiye ortasında yıllardan beri müttefiklik hukuku bulunduğuna işaret eden Öztürk şu sözleri kullandı
Türkiye ve ABD’nin çok büyük ortak menfaati de var iki müttefik de birbirini göz gerisi edemez Türkiye NATO’nun sırf en büyük ikinci ordusuna sahip ülkesi değildir Tıpkı vakitte İttifak’ın misyonlarına operasyonlarına ve faaliyetlerine değerli katkılarda bulunmuştur ve bulunmaya devam etmektedir Türkiye bir güvenlik tüketicisi değildir Güvenlik sağlayan bir müttefiktir
DOĞU AKDENİZ KONUSU NATO’YA TAŞINMADI
Öztürk Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin milletlerarası hukuktan kaynaklanan yasal hakları ve çıkarları kapsamında yürüttüğü faaliyetlerin Avrupa Birliğindeki AB durumun tersine NATO’ya aksetmemesinin sağlandığını tabir etti
Türkiye NATO’ya üye olduğu için ‘Doğu Akdeniz’ konusu burada zehirleyici bir biçimde ele alınmamaktadır açıklamasında bulunan Öztürk AB üyesi olmuş olsaydık onlar da bu hususta bu türlü bir durum alamazdı AB kendi üyeleri ortasındaki sıkıntılarda bir taraf olamaz dedi
KARADENİZ’DE SORUN KARALARDA
Sınamaların boyut ve form değiştirdiği bu periyotta NATO’nun yapılanmasına ait birtakım kararlar alındığını da anımsatan Öztürk örneğin Baltıklar bölgesindeki müttefiklere destek yapıldığını ve Karadeniz’de uyarlanmış ileri mevcudiyet bulunduğunu İttifak’ın burada rutin faaliyetlerini gerçekleştirdiğini kaydetti
Öztürk esasen Karadeniz’de en uzun kıyı şeridine ve en büyük donanmaya sahip ülke olarak Türkiye’nin başka sahildar ülkelerle ve Montrö Boğazlar Mukavelesi’nin titizlikle uygulanması sayesinde Karadeniz’de güvenliği sağladığına işaret ederek Karadeniz’in deniz alanında bir çatışma yok sorun karalarda Sorun Ukrayna’nın Kırım’ın gayrimeşru işgal edilmesinde sorun Gürcistan’da Güney Osetya ve Abhazya’da ayrılıkçı cumhuriyetlerdeki durumun vakit zaman istismar edilmesinde sorun Moldova’da Münasebetiyle sorun karalarda sözlerini kullandı
NATO SAVUNMA BAKANLARI TOPLANTISI
Öztürk NATO Savunma Bakanları Toplantılarının geçmişten devam eden işlerin gözden geçirilmesi ve aralıkta Londra’da yapılacak önderler toplantısına hazırlık imkanı sunduğunu belirtti
Brüksel’de 26 27 Haziran tarihlerinde gerçekleşecek Savunma Bakanları Toplantısı’nda bir ortaya gelineceğini açıklayan Öztürk bu çerçevede Orta Menzilli Kuvvetler Antlaşması’nın INF akıbetinin de ele alınacağını kaydetti
Öztürk 2 Ağustos prestijiyle Rusya’nın antlaşmayı uygulamaya dönmemesi halinde INF’nin tarihe karışacağına işaret ederek Avrupa güvenlik ve savunmasına ait ek kahırlar çıkmamasının ve yeni bir silahlanma yarışına yol açılmamasının kıymet taşıdığını söyledi
Büyükelçi Öztürk başka yandan toplantı kapsamında İttifak’ın caydırıcılık ve savunma yapılanması külfet paylaşımı Afganistan’daki son durum ve çığır açan yeni teknolojiler üzere hususların da gündeme geleceğini açıkladı
NATO karargahının savunma bakanları oturumlarının akabinde DEAŞ’la gayret memleketler arası koalisyonunun toplantısına da konut sahipliği yapacağını belirten Öztürk bu çerçevede Suriye ve Irak’taki son gelişmelerin ele alınacağını kaydetti
