Küresel otomotiv kesiminin geleceğini, otonom sürüş, irtibatlılık, elektrifikasyon ve ortak hareketlilik üzere “mega trendlerin” şekillendirmesi beklenirken, kesimin gelir hacminin 2030’da toplam 7,7 trilyon dolara çıkacağı varsayım ediliyor. Klasik olmayan iş alanlarının bölümden aldığı hissenin artması ve gelir hacminin 4,3 trilyon dolara çıkması öngörülüyor.
AA muhabirinin iş hayatı ve iktisat mecmuası McKinsey Quarterly’nin yayımladığı bir araştırmadan derlediği datalara nazaran, araba kesimindeki gelişmeler gelecek 10 yılda bundan evvelki 50 yılda olandan daha fazla tesir oluşturacak.
Buna nazaran, 20’nci yüzyılın başlarında gerçekleşen teknolojik yenilikler arabaları ve hasebiyle dünyayı dönüştüren bir kırılma noktası olurken, kesimde esaslı değişimlere yol açacak ikinci bir “kırılma noktası”nın daha gerçekleşmesi bekleniyor.
Mega trendlerin karakterize edeceği bu gelişmeler dünyanın dört bir yanındaki araba üreticileri, servis sağlayıcıları, gelişmelere ivme kazandıran teknoloji şirketlerinin görüşleri ve kullanıcı eğilimleriyle birlikte bedellendiriliyor.
GELİR HİSSESİNİN YARISINDAN FAZLASI “DAĞINIK” İŞ ALANLARINA KAYACAK
Araştırmaya nazaran, 2030 yılına kadar otomotiv sanayisindeki gelir hissesinin yüzde 50’sinden fazlası “dağınık” yani klasik olmayan iş alanlarına kayacak. Böylece taksiler, şoförlü araçlar ve petrol satışı üzere klâsik olarak sınıflandırılan iş alanlarındaki gelirlerin yüzde 38 düşeceği kestirim edilirken, internet aracılığıyla araç çağırma, orta ve ileri seviye otonom araçlar ve algoritma tabanlı sigortacılık üzere yeni iş alanlarının gelir hissesinde yüzde 56’lık bir yükselme öngörülüyor.
Küresel otomotiv kesiminde 2015’te toplam 5,5 trilyon dolar olan gelirlerde klasik gelirlerin hissesi 5,4 trilyon dolar, yeni iş alanlarının gelir hissesi ise 0,1 trilyon dolar olarak kaydedildi. 2030 yılına gelindiğinde ise toplam gelir hacminin 7,7 trilyon dolara çıkması beklenen dalda, klâsik gelirlerin hissesinin 3,4 trilyon dolara düşmesi, teknolojik gelişmelerle birlikte yeni fırsatların yaratacağı iş alanlarındaki gelir hacminin ise 4,3 trilyon dolara çıkacağı iddia ediliyor.
GELENEKSEL ARABALARDAN “SANAL ŞOFÖRLERE”
Geçmişte “özgürlük makineleri” ilan edilen klâsik arabalar, bugünün şartlarının ötesinde, yüksek düzey yapay zeka ve sezgisel arayüzle geliştirilen, şoför ve yolculara geniş çaplı özgün tecrübeler sunan arabalara dönüşecek.
Amerikan Otomotiv Mühendisleri Derneğinin (SAE) tanımlamasına nazaran, otomotiv bölümündeki en esaslı değişimlerden biri olarak gösterilen otonom yani şoförsüz yahut şoföre çok az gereksinim duyan araçlar, şoför denetimi açısından 5 düzeyde bedellendiriliyor: Büsbütün şoför denetimindeki klâsik arabalardan sonra gelen ve temel düzeyde ilişkililik özellikleri barındıran L-1’den (Level 1- 1. seviye), tüm yol şartlarında şoförsüz ve tam vakitli performans gösteren otonom sürüş sistemini söz eden L-5’e kadar uzanıyor.
Buna nazaran, “genel donanım bağlantılılığı” kategorisindeki L-1 arabalarda şoförler, temel araç kullanımını yürütebilecek ve teknik konumu gözlemleyebilecek. L-2 olarak sıralanan “bireysel bağlantılılık” kategorisinde şoför, dışarıdaki dijital ekosistem ve platformlar aracılığıyla dijital hizmetlere ulaşmak için kendi ferdi profilini kullanacak.
“Tercih bazlı kişiselleştirme” kategorisindeki L-3 arabalarda şoförler, şahsileştirilmiş denetimlerden ve kendi oluşturdukları bilgi-eğlence içeriğinden yararlanabilecekken, “canlı çoklu-algı etkileşimi” kategorisindeki L-4 otonom özelliği şoförlere, araçla canlı etkileşim kurma, hizmet ve işlevler üzerine proaktif teklifler edinme fırsatı sunabilecek.
En üst düzeyde otonomluk özellikleri taşıyan ve “sanal şoför” olarak bedellendirilen L-5 tipi araçlarda ise bilişsel yapay zeka, tüm yolcuların belirtilen ve belirtilmeyen muhtaçlıklarını karşılayacak, karmaşık ve programlanmamış vazifeleri tespit ederek uygulayacak.
Araştırmaya nazaran 2030 yılına kadar yeni araçların yüzde 45’i L-3 sınıfı araçlardan oluşacak.
