İstanbul Alman Lisesi, daima kendini yine tanımlayarak ve geliştirerek eğitim hayatına devam etti. Türkiye ile Almanya ortasındaki tarihi bağlantının gelişiminde de okul kültüründe kıymetli bir rol oynayan 150 yıllık okulu tanımak için kapısını çaldım. Kendisi de Alman Lisesi mezunu olan Türk müdür yardımcısı Didem Veyisoğlu ile birlikte okul müdürü Axel Brott’a buluştuk. Müdür Brott, “Çocuklar burada öz disiplin öğreniyor. Birinci vakitlerde, dakiklik ve disiplin üzere özelliklere sahip olmasını istiyoruz, sonra çocuklar bunun değerini anlıyorlar” diyor. Broot ile Alman Lisesi’ni konuştuk:
– Misyona ne vakit başladınız?
2014 Ağustos ayında eşimle birlikte İstanbul’a geldim. Daha öncesinde Türkiye’yi hiç ziyaret etmemiştim fakat buraya geldikten sonra insanların misafirperverliği ve samimiyetinden çok etkilendik. Veliler ve öğrencilerin de bizlere bakış açısı, bizi çok memnun etti. Alman Lisesi’nin anlamam için bana bir mühlet gerekti. 6-9 ay sonra bu okulun ne manaya geldiğini çözebildim. Bu okul 150 yıldan fazla kendini kanıtlamış. Her iki ülkenin karşılıklı düzgün niyeti ve dostluk çerçevesinde yürüttüğü bir süreçte ayakta kalan ve ayakta kalacak bir okul. Öğrenciler o kadar büyük bir istekle Almanca öğrenmeye başlıyor ki. Bunun Alman bilim ve kültürüne sevgileri, ilgileri olduğu için olduğunu düşündüm ve öyleydi. Aslına baktığımızda iki ülkenin lisanı, kültürü, dini farklı lakin çocuklar bunlara karşın Almanya’ya gitmeye büyük bir ilgi duyuyor.
– Öğrencilerin büyük kısmı Almanya’ya mı gidiyor?
Burada tanıştığım öğrencilerin bir birden fazla üniversite eğitimi için Türkiye’den ayrılıyor. Bunların çoğunluğu Almanya’ya, bir kısmı Amerika Birleşik Devletleri’ne gidiyor. Aslında bu nedenle bize kızıyorlar da. Beyin göçüne sebep olduğumuzu söylüyorlar. Bir kısmı yükseköğrenimini yurtdışında tamamlıyor. Edindiğimiz dostuklar ve arkadaşlıklar sayesinde bunları öğreniyoruz. Yurtdışına eğitim için gidenler daha sonra geri dönüyor. Kalan sayısı da az. Türkiye’de ülkelerine hizmet ediyorlar.
– Okulunuza ilgi fazla, sizce bunun nedeni nedir?
Öğrencilerimiz ve aileleri için aslında motivasyon kaynağı burada bir de ‘Abitur Diploması’ vermemiz. Bu sene de bütün öğrencilerimiz bu diplomayı almak için müracaatta bulundu ve imtihana girdi. Bu onlar için bir motivasyon kaynağı. 150 yıldır iki ülke ortasında sürdürülen bir gelenek de var. Burada karşılıklı anlayışa dayalı da bir irtibat kelam konusu. Almanca dışında, Türkçe kültür derslerini de okutuyoruz. Hem Almanca, hem de Türkçe derslerimiz için bakanlığın onayını alıyoruz. Bakanlıkla bu türlü bir irtibatı sağlamak istiyoruz. Bu bağlantının düzgün yürümesinin de kaynağının bu olduğunu düşünüyorum.
– Okulunuza puanı yüksek, başarılı öğrenciler geliyor. Siz hangi kazanımlarla buradan mezun ediyorsunuz?
Öğrencilerimiz okula gelip, iki-üç ay geçirdiklerinde ikimiz de hazırlık sınıflarını gidiyoruz ve onlara “Geldiğiniz okulla, Alman Lisesi ortasında ne fark var?” diye soruyoruz. Velilere de birinci büyük veli toplantısında misal bir halde “Çocuğunuzu buraya göndermenizin sebebi ne?” diye soruyoruz. Çocukların söylediklerinde bir ortak nokta var. Benim geldiğim okulda bu türlü değildi diyorlar. Öz disiplini öğrenmelerini istiyoruz. Bir ödev verdiğimizde ve yapmadıklarında o ödev üzerinde duruluyor. Öğretmen daima ödevle ilgileniyor. Çocuk da geldiğimiz okulda bu türlü bir şey yoktu diyor. Birkaç kere sorulur, unutulurdu diyorlar. Birtakım Alman öğretmenler dengeyi bazen kaçırabiliyorlar ancak sonuca götüren süreçte gerekli olan bu. Birinci vakitlerde, dakiklik ve disiplin üzere özelliklere sahip olmasını istediğimizde, çocukların okulda kaldıkları müddetin uzamasıyla, bunlar manasını yitiriyor. Anlamadan öğrenmeye geçiş oluyor. Sorular sorulduğunda; öğrenmeden, anlamaya geçiyorlar. Velilerimizin bize son devirlerde en çok söylediği şeylerden biri, milletlerarası alanda tahsille geleceklerine yönlendirmemiz. Burada okuyan öğrencilerimizin birçok tıp yahut mühendislik istiyor ancak yavaş yavaş farklı alanlarda da ilerlemek isteyen öğrencilerimiz de var. Münasebetiyle memleketler arası üniversitelerde eğitim görmeleri de kolaylaştığı için veliler, çocuklarının burada eğitim görmesini istiyor.
BAŞARILI ÇOCUKLARI KENDİMİZ SEÇTİĞİMİZ İÇİN MUTLUYUZ
Türk eğitim sistemini olabildiğince anlamaya çalıştım. Aslında bu başarılı çocukları kendimiz seçmek zorunda kalmadığımız için memnunuz. Sistem yanlışsız bir biçimde seçiyor ve bize yönlendiriyor onları. Bizim seçme durumumuz olsa, bizim için sıkıntı olurdu. Türk makamlarıyla aramızdaki bağlantımız her vakit çok âlâ. Burayı çok sık ziyaret ediyorlar. Onlara buradaki sistemi de anlatıyoruz lakin ben de buradaki sistemden neleri Almanya’da uygulayabiliriz diye kendime soruyorum. Buradaki imtihan sistemi veliler tarafından çok sevilmiyor. Eşim ismine da konuşuyorum. Buraya birinci geldiğimizde, kendimizi bu kadar rahat hissedeceğimizi düşünmemiştik. Bu yalnızca okul içindeki huzur, arkadaşlık ve dostluklar değil. Okul dışında da arkadaşlıklarımız var. Beş yıl bizim için çok hoş geçti. Bizim vazife süremiz 1-6 yıl ortasında hudutlu. Okula müdür aramak için Almanya’da ilan veriliyor. Türkiye’deki idare heyeti ile görüşme sonucunda seçiliyoruz. 6 Eylül’de okulumuzu ziyaret eden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve Alman dışişleri bakanı, bu okulun iki ülke ortasında köprü olduğunu söylediler.
BAZI AİLELER ÇOK HIRSLI
Aslında iki ülkenin kültürü ortasında bir fark var. Burada çok aile çok hırslı. Birtakım aileler daha da hırslı. Çocuklarına hareket kabiliyeti tanımıyorlar. Kendi denetimleri altında tutmak istiyorlar. Onları korumak istiyorlar. Aslında çocukların biraz daha açılmasına, kendi yollarını bulmasına yardım etseler hem onlar hem de çocuklar rahat edecek. İki ülke ortasında gördüğüm en büyük fark da buradaki müdafaacı veliler. Okulumuzun aslında değerli bir özelliği de burada seçilmiş, kabiliyeti yüksek öğrencilerin olması. Burada başarılı ve öğrenmeye açık öğrenciler var. Almanya’da pek çok okulda çalışsam da, bu türlü seçilmiş öğrenci profilini orada göremedim. Buradakiler daha farklı. Veliler çocuklarının bu okula girmesini istiyor lakin buranın da bir fiyatı var. Çocuklar da bunun karşılığında başarılarıyla ailelerine teşekkür ediyorlar.
KİMDİR?
1964‘te Kuzey Almanya’nın Lübeck kentinde doğdu. Lübeck’in en yeterli okullarından olan Oberschule zum Dom Lisesi’ni muvaffakiyetle tamamladıktan sonra kimya ve biyoloji alanlarında eğitim almak üzere Kiel’in en saygın üniversitesi olan Christian-Albrechts Üniversitesi’ne devam etti. Eşi Beate’yle üniversite yıllarında tanışarak 1989’da evlendi. Bir yıl sonra oğlu Johannes dünyaya geldi. Stajını tamamlamak üzere Koblenz’e gitti ve yeterlilik imtihanını verdiği 1994’te kızı Clara doğdu. Rheinland-Pfalz Eyaleti’nde altı yıl vazife yaptıktan sonra ailesiyle Güney Fransa’da bulunan Toulouse‘a yerleşti. Toulouse Alman Lisesi’nde Abitur Yöneticisi olarak vazife yaptığı yıllarda İsviçre’de, Hollanda’da, Belçika’da bilhassa “Üstün Yetenekli Çocukların Desteklenmesi“ üzerine eğitim aldı. 8 yıl sonra Toulouse’dan Almanya’ya dönerek Ren ırmağı kıyısında bulunan Linz Martinus Lisesi’nde okul müdürü oldu. 2014’te Alman Lisesi okul müdürlüğü vazifesi için görüşmeyapmak üzere İstanbul Alman Lisesi’ne davet edildi. “İstanbul Alman Lisesi benim için kuşku götürmez bir biçimde yurt dışında bulunan en pahalı okullardan bir tanesi. Eşimle birlikte İstanbul’dan ve İstanbul’da yaşayan insanlardan çok etkilendik ve böylelikle teklif edilen vazifesi kabul ederek İstanbullu olduk! Almanya’da çalışan çocuklarımız bizi sıkça ziyarete geliyorlar. Onlarla birlikte Ada‘ya gitmeyi, Kaş’ta dalmayı seviyoruz. Ayrıyeten eşim ve kızımla birlikte en sevdiğimiz şeylerden biri de İstiklal Caddesi’nde dolaşmak” diyor.
