WASHINGTON ile Pekin ortasında ‘ticaret savaşları’ olarak da nitelenen gümrük tarifesi müzakerelerinin olumsuz seyrettiği bir ortamda geçen nisandan bu yana hatalıların Çin’e iadesi tasarına karşı protestolara sahne olan Hong Kong, iki ülke ortasında yeni bir diplomatik cepheye dönüştü. Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı Özel İdari Bölge Hong Kong’da ABD Başkonsolosluğu’nda misyonlu diplomat Julie Eadeh’in göstericilerin başkanlarından Joshua Wong Chi-fung ile geçen salı akşam üstü JW Marriott Hotel’de görüştüklerine dair Pekin yanlısı basının yayınladığı imajlar toplumsal medyada gündem oldu.
‘GÖRÜŞMEMDE NE VAR’
Çinli kimi toplumsal medya kullanıcıları da bu fotoğrafın ABD’nin şovlarda parmağı olduğuna dair ispat teşkil ettiğini yazdı. Joshuo Wong ise Hong Kong’da yayımlanan The Standard gazetesine yaptığı açıklamada, “Pek çok kere Washington’a gittim, ABD Konsolosu ile görüşmemde ne var? ABD Konsolosu ile ziyaret ettiği Yasama Meclisi’nde de görüştük” dedi. Wong, görüşmede Hong Kong İnsan Hakları ve Demokrasi Yasası’nı ele aldıklarını, ABD’ye Hong Kong idaresine plastik mermi ve göz yaşartıcı gaz satmaya son vermesini istediklerini aktardıklarını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı Hong Kong Özel Komiseri Ofisi ise, Amerikan başkonsolosluk yetkilisini görüşmeye çağırdıklarını duyurdu.
ABD idaresinden ise kelam konusu paylaşımlara çok sert reaksiyon geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, o fotoğrafların yayınlanarak kelam konusu diplomatın hayatının riske atıldığını savundu. Sözcü Ortagus, “ABD’li bir diplomatın ferdî bilgilerinin ve manzaralarının yayımlanması kabul edilemez” dedi ve ekledi: “Bu şekil görüşmeler, Amerikalı diplomatların dünyanın her yerinde, her gün yaptığı şeylerdir. Diplomatımız işini yapıyordu.”
TRUMP: MUAHEDEYE HAZIR DEĞİLİZ
ABD Lideri Donald Trump ise dün Beyaz Saray’da Çin ile yürüttükleri ticari müzakerelere ait açıklamalarda bulundu. “Çin’le konuşuyoruz ve çok düzgün geçiniyoruz” diyen Trump, lakin muahede yapmaya şu anda hazır olmadıklarını söyledi. Çin’e getirdikleri ek gümrük vergilerinin ekonomik karşılığının Amerikan vergi mükellefleri tarafından değil Çin tarafından ödendiğini söyledi. Trump, ABD’li firmaların Huawei ile çalışmayacağını da belirterek, “Huawei ile iş yapmayacağız, bu hususta nitekim kararımı verdim” dedi.
NE OLMUŞTU
1997’de İngiltere’den Çin’e ‘bir ülke iki sistem’ mevzuatı ile bağlanan Hong Kong’da karar giyen yahut şüphelilerin Çin’e iadesini kolaylaştıran yasa tasarısı 3 Nisan’da parlamentoya sunulmuştu. Lakin maddeyle siyasi muhaliflerin amaç alınacağı telaşı var. Hong Kong
Baş Yöneticisi Lam’ın tasarıyı askıya almasını kâfi bulmayan göstericiler, resmen iptal edilmesini istiyor.
HAVALİMANINDA EYLEM
ABD ile Çin’in ortası gerilirken Hong Kong’da tansiyon hala çok yüksek. Hong Kong Milletlerarası Havalimanı’nda dün mahallî saatle 13.00’te başlayan oturma aksiyonuna binlerce kişi katıldı. Havalimanı çalışanıyla uyum içinde düzenlenen oturma aksiyonu üç gün sürecek. Hareketin öncesinde havalimanında güvenlik tedbirleri de artırıldı. ABD ve İngiltere bayrakları da açan göstericiler, “Hong Kong’u özgürleştirin” üzere pankartlar açıyor, yolculara kendilerini anlatmaya çalışıyor.
HONG KONG BAŞ YÖNETİCİSİ: DURUM SARS’TAN BETER
GÖstericilerin amacındaki Pekin yanlısı Hong Kong Baş Yöneticisi Carrie Lam, protestoların ulaştığı boyuta dair çarpıcı açıklamalar yaptı. 2004’te bölgede ölümlere yol açan SARS virüsü salgınına atıf yapan Lam, “SARS’ın yol açtığı ekonomik küçülme ile karşılaştırıldığında, bu seferki durum çok daha ağır. Öteki bir tabirle, ekonomik toparlanma çok uzun vakit alacak” dedi. Carrie Lam hafta başında yaptığı açıklamada Hong Kong’un “çok tehlikeli bir eşikte” olduğunu söylemişti. Lam ayrıyeten göstericileri, iade tasarısını “Hong Kong’u yok etme” maksadıyla kullanmakla suçlamıştı.
