Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban‘ın davetine icabetle Macaristan Devleti’nin Kuruluş Günü kutlamaları ile Macaristan’ın mesken sahipliğinde düzenlenecek Dünya Atletizm Şampiyonası etkinliklerinin bir kısmına katılmak üzere, bugün Budapeşte’ye gidecek.
İKİLİ GÖRÜŞMELER GERÇEKLEŞTİRİLECEK
Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığından yapılan açıklamaya nazaran, ziyaret kapsamında Macar tarafıyla yapılacak görüşmelerde, ikili bağların tüm boyutlarıyla ele alınması, ayrıyeten bölgesel ve global gelişmeler hakkında görüş teatisinde bulunulması öngörülüyor. Ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kutlama ve etkinliklere katılacak başka mevkidaşlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirmesi de bekleniyor.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI MASADA
Bölgesel sorunlar de iki önderin gündeminde olacak. Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Türkiye-Macaristan ortak çıkarlarına tesirleri pahalandırılacak. Karadeniz’de gerginliğin artmaması için izlenecek yol haritası belirlenecek. NATO’nun genişleme siyaseti ve Avrupa Birliği ile alakalar de kapsamlı olarak ele alınacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Macaristan Ulusal Günü münasebetiyle Budapeşte’de düzenlenecek kutlama programına da katılması bekleniyor.
9-10 EYLÜL’DE G-20 TEPESİ İÇİN HİNDİSTAN’A GİDECEK
Macaristan’dan dönecek olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9-10 Eylül tarihlerinde bu sefer G-20 Doruğu’na katılmak üzere Hindistan’a gidecek. Ağır temaslarda bulunacak Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra Türkiye’ye dönecek.
ABD’YE KRİTİK ZİYARET
17-21 Eylül tarihlerinde ise Cumhurbaşkanı Erdoğan, Amerika’da olacak. Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’ne katılacak olan Erdoğan, burada Türkiye’yi temsil edecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan, dorukta BM üyesi olan öbür ülke önderleri ile başka farklı görüşecek.
DİPLOMATİK ALAKALARIN 100. YILI
Türkiye ile Macaristan bağlantıları tarihi bağlar, son devirde artan karşılıklı üst seviye ziyaretler ve istişare düzenekleri ile ivme kazandı. Türkiye ve Macaristan başta NATO, Avrupa Birliği (AB), Avrupa Kurulu ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) olmak üzere milletlerarası ve bölgesel örgütler çerçevesinde yakın işbirliği yapıyor.
İki ülke birçok alanda işbirliğini sürdürürken, Macaristan hükümeti, 6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde zelzele bölgesine çok sayıda arama kurtarma grubu gönderdi. Bunun yanı sıra iki ülke ortasında Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Kurulu (YDSK) tesis edilirken, bağlar 2023’te “Geliştirilmiş Stratejik Ortaklık” seviyesine çıkarıldı. Esaslı ilgilere sahip olan Türkiye ve Macaristan, 18 Aralık 2023’te diplomatik ilgilerinin 100. yılını kutlayacak.
KARŞILIK ZİYARETLER BAĞLARA İVME KAZANDIRIYOR
İki ülke bağlarının gelişmesinde tarihi bağlar ve kültürel yakınlığın yanı sıra son periyotta karşılıklı ziyaretlerin artması da büyük kıymet taşıyor. Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, 27 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar nedeniyle Türkiye’ye dayanışma ziyareti gerçekleştirdi ve 3 Mayıs’ta da çalışma ziyaretinde bulundu.
Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın davetine icabetle 29 Mart’ta Türkiye’yi ziyaret ederken, Macaristan Başbakanı Viktor Orban da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 Haziran’da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen “Göreve Başlama Töreni”ne iştirak etti. Dışişleri Bakanı Fidan, 28 Temmuz’da Budapeşte’ye giderek Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ile bir ortaya geldi.
Macaristan hükümeti, eski Dışişleri Bakanı, AK Parti Antalya Milletvekili ve NATO Parlamenter Asamblesi (PA) Türk Delegasyonu Lideri Mevlüt Çavuşoğlu’na, Türkiye-Macaristan bağlantılarının geliştirilmesine sağladığı şahsi katkılar ve bölgesel çatışmaların barışçıl tahlili için yürüttüğü üstün çalışmalardan ötürü “Yıldızlı Liyakat Nişanı” takdim etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Budapeşte’ye yapacağı ziyaret iki ülke alakalarına daha da fazla ivme kazandıracak.
İKİLİ TİCARETTE GAYE 6 MİLYAR DOLAR
İki ülke ortasındaki ekonomik alakaların Karma Ekonomik Kurul düzeneğiyle kapsamlı halde ele alınması planlanıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, mayısta Budapeşte’ye yaptığı ziyarette iki ülke ticaret hacminin geçen yıl 3,5 milyar dolara ulaştığını ve maksadın 6 milyar dolar olduğunu belirtti.
Bakan Fidan ayrıyeten Türk yatırımcıların Macaristan’a artan ilgisinden memnuniyet duyarken, Macaristan’daki Türk yatırımlarının gelecek yıllarda 3 milyar ulaşmasını bekliyor. Öte yandan Türkiye’deki Macaristan yatırımları da kıymetli ölçüde artıyor.
Ticaretin yanı sıra Türkiye ve Macaristan güç güvenliği alanında da işbirliği yapıyor. Türkiye, Macaristan’a güç güvenliği konusunda yardımcı olurken, Türk Akımı doğal gaz boru çizgisi Macaristan’ın güç güvenliğinin sağlamasında tesirli oldu. Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, bu hususta “Türkiye, Macaristan’ın güç güvenliği konusunda vazgeçilmez kıymete sahiptir. Türk Akım’a muhtaçlığımız var.” tabirini kullandı.
Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto da Türk Akımı doğal gaz boru çizgisinin Macaristan’ın güç güvenliğini sağlamasında çok tesirli olduğunu düşünüyor. Gelen doğal gazın Macaristan güç kaynağının yüzde 48’ini oluşturduğunu kaydeden Szijjarto, “Türk akımı olmasaydı o vakit Macaristan’ın güç kaynağı da gerçekleşemezdi.” sözlerine yer verdi.
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI
Dış siyasette bağlantılarını genişletmek, büyütmek ve canlı tutmak isteyen Türkiye ve Macaristan milletlerarası arenada da birbirini her daim destekliyor. Dışişleri Bakanı Fidan’a nazaran, Macaristan, Türkiye-AB münasebetlerinin ve iştirak sürecinin stratejik ehemmiyetini en âlâ anlayan ülkelerden.
Türkiye, AB ile bağların yeni devirde vizyoner bir yaklaşım ve tam üyelik perspektifiyle yürütülmesini bekliyor. Macaristan’ın 2024’ün ikinci yarısında AB devir başkanlığını üstlenecek olması, Türkiye-AB münasebetlerinde olumlu gündemin sürdürülmesi süreci için kıymet arz ediyor. Macaristan Dışişleri Bakanı Szijjarto da Macaristan hükümeti olarak AB ve Türkiye ortasında işbirliği oluşturmak istediğini belirtiyor. Öte yandan Macaristan 2018’in sonlarından itibaren Türk Devletleri Teşkilatında (TDT) “gözlemci üye” olarak kıymetli bir pozisyonda bulunuyor.
İSVEÇ’İN NATO ÜYELİĞİ VE RUSYA-UKRAYNA ARABULULUK ÇALIŞMALARI
Türkiye ve Macaristan, İsveç’in NATO’ya üyeliği konusunda da eşgüdüm halinde hareket ediyor. Macaristan Başbakanı Orban, İsveç’in NATO üyeliğine ait NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Türkiye ile tertipli temas halinde olduklarını belirterek, “Bir şey yapacağımız vakit müzakere yaparız ve Macaristan kararlarını geciktirmez.” sözünü kullandı.
Öte yandan Macaristan, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi ve tahıl mutabakatının sağlanması tarafındaki eforlarını da destekliyor ve takdirle karşılıyor.
