Kendisi de bu okulun mezunu, 44 yıldır öğrencilikten başlayarak öğretmen, müdür yardımcısı, son 17 yıldır da Türk müdür başyardımcılığı vazifesini yürüten Nadir Üstüngel ile birlikte Özel Saint- Joseph Fransız Lisesi Müdürü Paul Yves Georges ile görüştük:
– Okulunuz birinci olarak hangi emelle, nerede kuruldu?
1870’de Avrupa yakasında kuruldu. Levanten kümenin eğitimle ilgili talepleri üzerine bu okul açıldı. Galata Okulu yanınca Kadıköy tarafına geçildi. Okul evvel yatılıymış. Çok büyük bir kısmı Hristiyan öğrencilerden oluşmuş. Verilen eğitimin kaliteli olduğunu gören paşalar da yavaş yavaş çocuklarını göndermeye başlamışlar. Aslında ünlü olan okulumuz Ticaret Enstitüsü’ydü. Lübnan’dan, Mısır’dan bile öğrenciler geliyormuş. 1914’te savaş çıkınca Fransa’yla, Osmanlı farklı taraflarda olduğu için okul kapatıldı. Askeri hastane olarak bir mühlet kullanıldı. Atatürk’ün önderliğinde cumhuriyetin kurulmasıyla eğitim kalitesine güvenildiği için de bu sayı artıyor. Hristiyanların dini işaretleri, laiklik unsuruna uygun olarak ortadan kaldırılmış. Okuldaki Frerler, eğitim istikameti ağır basan şahıslardı. Gitmeyi düşünseler burada kalıyorlar. Başından beri erkek lisesi olarak hizmet veriyor. Bizim eğitmenlerimiz maddi imkânı daha düşük ailelerein çocuklarını yetiştirmeye çabalıyorlar. 1988’den bu yana karma eğitim yapıyoruz. Şu an öğrencilerin yüzde 52’si kız, yüzde 48’i erkek. Zira kızlar erkeklerden daha başarılı.
– Nasıl bir eğitim veriyorsunuz?
Okulumuzun sloganı, ana ideolojisinin özünü anlamak için sanırım kâfi olacak: Saint-Joseph; hep kalite… Nitekim de La Salle Vakfı temsilcisi Frerler, idare konseyi, öğretmen takımı ve öbür çalışanların ortak gayesi yapılan işi kaliteli yapmak; genel gidişata uyup ‘adam sendecilik’ hastalığına kapılmamaktır. Birebir vakitte bizimle birebir bahta sahip olmayanları unutmamak, onlara elden geldiğince dayanak olmaktır. Saint-Joseph ‘öteki’ kavramına ve dayanışmaya değer verir. Tüm öğrenciler, içinde bulundukları toplumsal ortam ne olursa olsun okulun düzenlediği toplumsal dayanışma aktifliklerine katılırlar. Bu iştirak rastgele bir zorlama yapılmadan sağlanıyorsa -ki okulumuzdaki durum budur- toplumsal dayanışma ruhu kazandırılmış demektir.
– Disiplin sizde niçin bu kadar değerli?
Bizim en çok velileri korkutan yanımız disiplinimiz. Disipliniyle ün yapan bir okuluz. Kapıdan her çocuk girerken müdürler olarak yanımızda müdür yardımcısı, nöbetçi öğretmen denetim yaparız. Saç konusunda biraz esnedik. Lakin ayakkabıya takılıyoruz, siyah olması lazım. Forma hala var. Evvelce gömlek kravat giyerdik, artık tişört giyiniyorlar. Kılık kıyafet dışında koridorda yürümesi, öğretmenle konuşması, sınıfta oturması; bunların hepsinde bir disiplin var. Öteki okullarda bu mevzularda biraz daha esnek olabilirler. Sınıflarımız camlıdır. Çapraz kürsüler vardır. Her koridorda bir müdür yardımcısı olur. Onun da odası camlıdır. Gelip geçerken, müdür yardımcısı çocuğu, çocuk müdür yardımcısını görür. Bu nedenle çocuklar pek dışarı çıkmaz. Her teneffüste iki tıp denetim olur. Biz de yöneticiler olarak derslere giriyoruz. Frerlerin asıl kuralı çocuklardan uzaklaşmamaktır. Takım ruhu çok değerlidir. Biz onlarla teması kaybetmemek için derse girmek istiyoruz. Evvel öğretmenler zümresiyle konuşuyoruz. Planları onlarla yapıyoruz.
– Günümüzde hiç esnemediniz mi?
Öğrenciler, okulun çok katı kurallarla yönetildiğini düşünüyorlar. Evvelden öğrencilerin rastgele bir idarecinin bulunduğu koridora adım atmaktan çekindiğini bilmiyorlar, ‘üçüncü karo’nun onlar için hiçbir manası yok zira uzunca bir müddettir açık kapı siyaseti güdüyoruz. Birçok öğrenci mezun olduktan lakin 4–5 yıl sonra okuldaki disiplinin ne işe yaradığını anladığını belirtiyor. Bazılarına göreyse disiplin insan hayatını zorlaştıran gereksiz bir ayrıntı.
Disiplin dediğimiz kaba ve kör disiplin değil. Verdiğimiz disipline bir mana katmak istiyoruz. Bilhassa de çocukları işlerde, o işin sahibi yapmaya çalışıyoruz. Çocukların sorumlu hale getirilmesi çok kıymetli. Eski disiplin anlayışı kalmadı. Zirveden inme, kaba disiplin yok. Birçok kulüp öğrenciler tarafından yönetiliyor. Öğretmenler yol gösteriyor. Evvelce öğretmenler buyruk verir, öğrenciler yapardı. Artık o denli değil.
NOTLARIMIZ BİRAZ KIT
Bütün Fransız liselerinde notlar kıttır. Fransız not sistemi esasen kendi içinde inanılmaz güç. “100 esasen olamaz, 68 almışsın çok iyi” deniliyordu evvelce. Öğrenciler 100 alabilir, bu öğretmenin anlattıklarının öğrencinin anladığını gösterir. Çocuk 68 almış, ortalaması 83 lakin okul birincisi. Diğer bir okula bakıyoruz. Çocukların bütün notları 100. Biz onu yapamıyoruz lakin çocuklarla anlaşıyoruz. Ödev, proje üzere şeylerle destekliyoruz.
TEKNOLOJİK OLARAK DÜZGÜN YERDEYİZ
Çok yeterli bir yerleşkedeyiz. Yerleşkemiz çok güzel. Yeşillikler içinde. Geniş bir alanımız bulunuyor. Tabiat Bilimleri Merkezi diye bir kısmımız var. Çağdaş bir müzecilik anlayışıyla onları sergiliyoruz. Her öğrenci ve öğretmende tablet var. Öğretmen dersin bir kısmını tabletle ekrana yansıtıp, onları derse katmaya çalışıyor. Okulun her yerine Wi-fi’ye bağlanmak mümkün. Zenginleştirilmiş kitaplarımız buradaki öğretmenlerimiz tarafından oluşturuluyor. Bu hususta iddialıyız. Evvelce yalnızca kitap ve fotokopi olurken şu anda aşağı üst her derste bilgisayar, DVD, projeksiyon aleti, internet, tablet kullanılıyor. Dersler zenginleştiriliyor ve internetten daima güncelleniyor. Yabancı lisan dersleri için özel bilgisayar programlarımız var. Her öğrenciye kendini Fransızca söz edebilmesi için özel bir konuşma (conversation) müddeti ayrılıyor.
TÜRK ÖĞRENCİLER DUYGUSAL BAĞ KURUYOR
Öğrencilerin meraklarını çok pahalı buluyorum ve seviyorum. Öğretmenlerle çok duygusal bağ kuruyor öğrenciler. Bu size inanılmaz bir güç verebiliyor. Lakin çocuklar duygusal bağı kurduktan sonra, bazen beni sevmiyorsunuz diyebiliyor. Âlâ yürüdüğü vakit çok âlâ, yürümediği vakit çok sorunlu. Bu Fransız öğrencilerle, Türk öğrenciler ortasındaki kıymetli bir fark. Fakat Türk öğrencide öğretmene karşı büyük bir hürmet var. Bu bütün yabancı okullarda bu türlü. Bunlar Avrupa’da unutulmaya yüz tutmuş şeyler.
HELİKOPTER AİLELER BİZİ ZORLUYOR
Öğrencilerin özgüveni çok yüksek lakin bu kimilerinde boş bir özgüven. Özgüvenliysen lütfen evvel altyapını oluştur. Birden atlama diyoruz. Bunu da sağlamaya çalışıyoruz. Veliler de helikopter aileler var. Çocuğun bir muhtaçlığı varsa anne geliyor karşılıyor. Öğretmenle çocuğun sürtüşmesi varsa çocuk gelip konuşabilir. Evvelce müdürün geçtiği koridordan kimse geçmezdi, lakin artık o denli bir şey yok. Artık odada çocuk çayını da söylemiş bizi bekliyor. Velilerde ise benim çocuğum haklıdır, her şeyi biliyor anlayışı hakim. Hatta “Sen öğretmen olarak ne mahzur oluyorsun” diyenler bile var. Öğrenciyle karşı karşıya kalmaktan korkan bir veli kümesi var. Her şeyi öğretmenden bekliyor. Ancak biz anne, baba, aile değiliz. Çocuğu etkilemek için ailenin de devreye girmesi gerekiyor,ama pek girmiyorlar aileler. “Ben size çocuğu emanet ettim lakin kırmayın, çok dikkat edin, pamuklar içinde olsun” diyorlar. Lakin gerçek hayat o denli değil. Çocuk her şeyde haklı diyenler de çok zorlanıyoruz.
KİMDİR?
1972’de Fransa’nın Brest kentinde doğdu. Sorbonne Üniversitesi Fransız Edebiyatı mezunu. Türkçe ve İngilizce biliyor. 1996-2000 ortasında Paris’te Fransızca öğretmeni olarak çalışan Georges, 2000 yılından bu yana Türkiye’de yaşıyor. 2000-2004 yılları ortasında Galatasaray Üniversitesi’nde; 2004-2007 yılları ortasında ise İstanbul Saint-Joseph Lisesi’nde Fransızca öğretmeni olarak çalıştı, 2007-2016 yılları ortasında burada müdür yardımcısı oldu. 2016’dan bu yana lisenin müdürlüğünü yapıyor. Fotoğraf yapan, futbol oynayan Georges, Türkiye’nin en çok misafirperverliğini ve dayanışmasını seviyor. Mardin ve Dalyan’ı, Moda ve Fener’in sokaklarını seven Georges, Karadeniz mutfağına ilgi duyuyor, Sezen Aksu ve Ömer Faruk Tekbilek dinliyor. Yabancı bir ülkede tecrübe yaşamak için bir arkadaşının teklifiyle Türkiye’ye gelen ve ikinci yılda Türk eşiyle tanışan Georges, hayatını Türkiye ve Fransa ortasında geçiriyor, bundan sonra da ömrünün bu halde devam etmesini planlıyor.
