Shell’in Türkiye’de 100. yılı. Bu yüzyılı özetleyin desem nasıl özetlersiniz?
Hepimize gurur veren bir devir, hepimize gurur veren bir sene. Cumhuriyetimizin 100. yılı ile birebir sene olması bambaşka bir gurur ve keyif veriyor bize. Yüzyıl aslında Shell’in, Türkiye’ye yatırımlar yaptığı, Türkiye’nin, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişiminin bir modülü olduğu bir periyot. Shell, 1950’lerde arama faaliyetlerine başlamış, uzun müddet Türkiye’de en fazla petrol üreten şirket olmuş, 1930’larda havacılık yakıtlarını getirerek bu bölümün gelişimine katkısı olmuş, 1970’lerde kimya işini bayağı büyütmüş.
Birçok dalın girdisi olan Shell’in kimya eserlerini ülkemize getirip, onları tüketicilerin hizmetine sunmuş. Olağan bu işin içerisinde hepimizin bütün toplumun sık sık karşılaştığı, girip çıktığı, alışveriş yaptığı istasyonlarımız var. Bu istasyon işimize devamlı yatırım yapılmış.
BİRÇOK BİRİNCİSİ GETİRDİ
Türkiye sathına yayılmış bir şebeke. 1998’lerin sonunda perakende işini bir gözden geçirme, onun sonrasında da çok büyük atılımlar ve atılımlar olmuş. Olağan Shell’in dünya çapında 45 binin üzerinde istasyonu var. Bunun getirdiği arama, araştırma, geliştirme, bilgi, deneyim, bu birikimle tüketicinin, iktisadın yararına olan birçok birincisi Türkiyemize getirme bahtına ulaşmış bir markayız. Birebir halde 2007’den itibaren ülkemize doğalgaz ithalatı BOTAŞ’ın kontrat zamanlarından sonra başlayan birinci memleketler arası güç şirketi. LNG konusunda ülkemizin son devirde büyüttüğü güç ithalat kapasitesiyle yeniden ülkemizin güç güvenliğine katkıda bulunan bir şirket olmuş. Münasebetiyle dolu dolu yatırımlarla, ülkemizin, bölgenin, dünyanın geçtiği güç devirlerde el ele, omuz omuza geçmiş bir 100 sene.
Cumhuriyetimizin de 100’üncü yılı hasebiyle Cumhuriyetle yaşıt asırlık bir markadan bahsediyoruz. Shell birçok alanda faaliyette Türkiye’de. Şirketinizin bugününü özetleyin desem onu nasıl özetlersiniz?
Bugünü özetleyecek olursam şu andaki alanlarımıza baktığımızda bin 150 istasyonumuz var. Yılın 365 günü, bayilerimiz olsun kendi işlettiğimiz istasyonlar olsun, bu istasyonların üzerinden tüketicilere hizmet ediyoruz. Derince’de bir madeni yağ fabrikamız var. 1965’te kurulmuş ancak yapılan yatırımlarla modernizasyonlarla şu anda Shell’in Akdeniz havzasındaki tek gres ve en büyük madeni yağ üretim tesisi. 68 ülkeye buradan ihracat yapıyoruz.
Denizcilik, kimya ve havacılık bölümlerinde faaliyetlerimiz devam ediyor. Türk Hava Yollarımız ve Pegasus başta olmak üzere başka hava yollarımıza dünyanın her yerinde farklı bölgelerde farklı hava limanlarında hizmet veriyoruz. Türk denizcilerine 700’e yakın limanda hizmet veren işkollarımız var. Bunun yanında gaz ve güç işkolumuzu büyütmeye uğraş ediyoruz. Güç ticaretine başladık, o da devam ediyor ve de 2011’den sonra da 1996’da orta verdiğimiz arama üretim faaliyetlerimiz başladı. Güneydoğu’da arama faaliyetimiz, sondajlarımız oldu. Batı Karadeniz’de en batı blokta sondajlarımız oldu. O manada da ‘ne yapabiliriz’ diye devam ediyoruz. Hasebiyle gücün çabucak her alanında faaliyetlerimiz devam ediyor.
TÜRKİYE ÖRNEK OLUYOR
Shell’in Türkiye’deki operasyonları ile küresele örnek olduğu projeler varsa onları da bizimle paylaşır mısınız?
Shell dünyası içerisinde Türkiye’nin değerli bir yeri var. Hem yüzyıldır bulunduğumuz bir ülke olarak hem de nitekim buradaki operasyonel kabiliyetlerimiz ve yaptığımız işler aslında Shell’de birtakım alanlarda örnek olarak da görülüyor. Her ülke için geçerli olmayabilir… Zira hizmet veren yani ön alanda hizmeti olmayan istasyonlar self servis istasyonların olduğu çok ülke var. Lakin son periyotta mesela istasyonlardaki bayan mevcudiyetiyle, bayanlara yarattığımız istihdam konusu değerli bir örnek oldu. Buna misal biçimde mesela manisiz hizmet alanı dediğimiz seyahat halinde olan engelli bireylerin hayatını rahatlattığımız, onların seyahatlerine daha fazla inanç kattığımız alanlar var. Bu çok takdir gördü. Shell’in bu manada yani kapsayıcılık manasındaki yaklaşımına da çok uyan bir uygulama. Doğal o da takdir gördü. Yeniden bunun üzere Shell Club Smart Kart Türkiye’deki birinci akaryakıt dalındaki sadakat programı, onu burada çıkartırken farklı bir prosedürle çıkartmıştık. Müşterilerimizin kartlarını istasyonlarda teslim etmiştik kendilerine. Bu üzere uygulamalar dünya çapında da yeterli örnekler olarak görüldü ve uygulanmasını da bekliyoruz.
KARBON SIFIR HEDEFİ
Peki yarında ne var? Shell’in bundan sonraki amaçları nedir?
Dünyanın şu anda gündemindeki değerli bahislerden bir tanesi iklim değişikliği ile çaba olağan. Paris Anlaşması’nda da anlaşıldığı ve tabir edildiği üzere dünyanın ısınmasını 1.5 derecenin altında tutmamız lazım. Bunun için de tüm salınımları, onların içinde de güç ilişkili salınımların azaltılması ve sonunda da bir net sıfır noktasına gelmesi gerekiyor. Shell küresel olarak 2050 yılında net karbon sıfır salınımı olan bir güç şirketi olacağını taahhüt etti ve bu tarafta orta gayelerinin planlarını, stratejilerini oluşturdu ve ilerliyor. Artık ileriye gerçek baktığımız vakit ülkemiz de bu dünyanın bir kesimi olarak ve bu bahislere verdiğimiz kıymet çerçevesinde bu fotoğrafın bir modülü olacak. Hasebiyle şimdiden başladığımız projeler var lakin bu yolda da natürel ki ülkemizdeki talebin değişim suratına, siyasetlerin imkan verdiği sürate uygun olarak bu tarafta de çalışmalarımız olacak.
YÜKSEK SÜRATLİ ŞARJ
Togg yakında yollara çıkmaya hazırlanıyor. Togg’la nasıl bir işbirliği yaptınız?
Togg’la yaptığımız işbirliği yüksek süratli bir şarj şebekesi kurmak üzerine. Togg’un Trugo ismi altında elektrikli araç şarj hizmeti sunan, bu tarafta tahliller üreten bir şirketi var. Bununla Shell & Turcas şirketimiz ortasında imzalanan bir işbirliği oldu. Bu çerçevede 400 lokasyona 600’ün üzerinde süratli yani 180 kw saatin yahut üzerinde olan şarj aygıtlarını monte edeceğiz. Burada sağlanan elektriğin yenilenebilir elektrik, yenilenebilir kaynaklardan üretilmiş elektrik olmasını hedefliyoruz. Ve bu doğal yurt sathına yayılmış bir şebeke olacak. Doğal ki talebe nazaran ağırlaştığı yahut seyrekleştiği yerler olacaktır lakin bu sayede de artık tüm elektrikli araç kullanıcılarının başındaki menzil tasasının ortadan kalkacağını ümit ediyoruz.
YENİLENEBİLİR GÜCE YATIRIM
Shell petrol ile başlamış gazla devam etmiş lakin siz de vurgu yaptınız artık güç şirketisiniz ve elektriğe hakikat bir kayış var. Shell’in geleceğinde bu elektrikli araçlar ve elektrikli araç istasyonları nasıl bir yer tutacak?
Çok değerli bir yer tutuyor. Şu anda 2022 sonu prestijiyle Shell’in kendi operasyonunda 140 bin tane elektrikli araç şarj noktası var. Bu küresel sayı. Amacımız, 250 bin, ondan sonra 500 bin. 2.5 milyonun üstüne 2030’da çıkmak üzere maksadımız var. Zira süratli bir biçimde gidiyor. Elektrifikasyon, yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektriğe dayalı olduğu surece karbon salınımlarının azaltılması için son derece kıymetli teknolojilerden ve aslında gidilmesi gereken yollardan bir tanesi. Shell de bu manada çalışıyor. Shell’in şu anda süratli büyüyen bir elektrik üretim kısmı var.İşte şu anda çalışan 2.2, inşaat halinde çalışma halinde olan 5.2 proje basamağında olan 40 gigawatt üzerinde bir yenilenebilir güç yatırımı var. Kendi üreteceğimiz yahut temin edip sunacağımız elektrik de var. Hasebiyle elektrik alanında küresel olarak büyük yatırımcılardan ve büyük oyunculardan birisi olma yolunda gidiyoruz. Ülkemizde sunulacak olan elektriğin yenilenebilir kaynaklardan olması üzerine çalışmalarımız var. Fakat yalnızca elektrik ve rüzgâr ve güneşten değil. Mesela hidrojen, önümüzdeki devirde güç denkleminde değerli yer tutacak kaynaklardan birisi olarak görünüyor. Şu anda Shell küresel olarak elektroliz kapasitesinin küresel elektrolizör kapasitesinin yüzde 10’una sahip ve bunu işletiyor. Bu manada da yeni yatırımlar yapıyor. Çok süratli artan bir hidrojen kapasitesi görüyoruz. Bu ortada hidrojenin nakliyesi taşınması ile ilgili de bir sürü çalışma yürüyor. Shell dönüşümlerin sorumluluğunu küresel olarak hisseden ve liderlik eden bir şirket.
