SON yıllarda Türkiye güç muhtaçlığını kendi doğal kaynaklardan karşılamak için kararlı adımlar atıyor. Bunun için de bilhassa yenilenebilir güç kaynakları üzerinde titiz çalışmalar yapılıyor. Kırklareli’nde gazetecilerle bir ortaya gelen Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin güneş ve rüzgar gücünde yürüttüğü çalışmaları bir adım ileriye taşıdığını ve artık Türkiye’nin yenilenebilir güçte tıpkı otomotivde olduğu üzere bir üretim üssü olacağını hatta bu alanda ihracat yapılacağını söyledi.
Geçen hafta yapılan YEKA RES-2 müsabakasının son derece sevindirici sonuçlandığını belirten Dönmez, “Yarışmaya 9 firma başvurdu. İpi göğüsleyen firmalardan biri Enerjisa, başkası de Enercon oldu. Alman firması olan Enercon, dünyanın en büyük rüzgar türbini üreticilerinden biri. Bu Türkiye’deki güç piyasasına olan inancın göstergesi. Ayrıyeten bu ihalede burada üretilecek türbinler için yüzde 65 yerlilik kaidesi mevcut. Yani kuleden tutun da kanadına hatta jeneratörüne kadar kimi kritik ekipmanların Türkiye’de üretilme kuralı var. Birinci ihaleyi alan konsorsiyumda Siemens vardı. Onlar fabrika inşaatında muhakkak bir noktaya geldiler. Bu işin en memnun eden tarafı üretimin yalnızca fabrika ile hudutlu kalmaması. Şirketler buradaki yan endüstriyi de güçlendiriyor. Birtakım kıymetli modüller yan endüstride üretiliyor. Ben bunu otomotiv endüstrimize benzetiyorum. Türkiye’de çok sayıda araba markamız var ancak tüm gereçleri kendisi üretmiyor. Sonuç olarak yerli üretim koşulu sayesinde hem fabrika kurumları, hem yan endüstrinin üretime katılması hem de Ar-Ge yatırımları ile büyük firmalar Türkiye’de üretim yapacak. Bu firmalar yalnızca 500 megavatlık yatırım için bu işe girmiyorlar. Türkiye güneş ve rüzgarda bir üretim üssü haline gelecek. Bundan sonra komşu ülkelerde Türkiye’de üretilen güneş paneli ve rüzgar türbinlerini göreceğiz” dedi.
DENİZDE 8 SONDAJ
Türkiye’nin petrol ve gazda da kıymetli adımlar attığını belirten Dönmez, “Hem denizde hem de karada petrol ve gaz aramalarında büyük bir atağa kalktık. Bu sene 130 arama ve üretim sondajı yapacağız. Bu yıl denizde 8 sondaj yapılacak. Fatih ve Yavuz sondaj gemilerimizle Akdeniz’de ağır bir arama çalışması yürüteceğiz. Yavuz temmuzda sondaja başlayacak. Trakya’da da yerli ve yabancı firmalarla doğalgaz aramalarına devam ediyoruz” sözlerini kullandı
ELEKTRİKTE DEPOLAMA PROGRAMI BAŞLIYOR
ELEKTRİK depolama konusunda uzun müddettir çalıştıklarını açıklayan Fatih Dönmez, “Batarya teknoloji çok kritik bir teknoloji. Süratle gelişiyor ve artık olgunlaşmaya başladı. Biz de TEİAŞ üzerinden her yıl belirli kapasitede bir elektrik depolama programına başlayacağız. Bununla alakalı evvel teknik ve idari düzenlemelerin yapılması gerekiyor. EPDK ile TEİAŞ bir ortaya gelip çalıştılar, muhakkak bir noktaya da getirdiler. Çok yakında programımızı açıklayacağız. Ayrıyeten biz orta-uzun vadede yerli yazılım firmalarıyla bu batarya idare sistemlerinin yazılımlarının yerlileştirilmesini de düşünüyoruz” diye konuştu.
İRAN YAPTIRIMI TEK TARAFLI
ABD’nin İran yaptırımlarının tek taraflı olduğunu ve hukukî olarak bağlayıcılığı bulunmadığını aktaran Fatih Dönmez, “Birleşmiş Milletler yaptırımı olarak çıksaydı tüm dünyada biz dâhil bağlayıcı olacaktı. Bu son yaptırımlarda AB de bizimle emsal kanaatleri paylaştı. Burada yaptırımlar bu yaptırımları ihlal eden kişi yahut şirketler üzerinde uygulanıyor. Türkiye esasen petrolde artık bir kamu şirketi ham petrol ithalatı yapmıyor. Hatta işlenmiş petrol ithalatı yapan şirketimiz de yok. Bu alan özelleşti ve özgür piyasa yapıyor. Biraz da bu mevzu, o şirketlerin tavrı ile alakalı. Lakin Türkiye olarak özel bir firma ‘Oradan ben petrol getireceğim’ derse kanunlarımızda bununla alakalı bir yasal mani yok” dedi.
MADENCİLİKTE GERİ KALDIK
500 maden alanı için ihaleye çıkıldığını hatırlatan Fatih Dönmez, 1.500-2.000 civarında maden alanının ihalesini gerçekleştirmiş olacağız. Türkiye madencilikte başka dallara nazaran daha geride. Yasal değişikliklerle birlikte burada yatırım ortamını güzelleştirdik. Orada alışılmış küçük-orta ölçekli madencilerimiz de var, büyük ölçekli madencilerimiz de var. Artık şu anda birtakım maden alanlarının daha orta ve büyük ölçekli yatırımcılar tarafından gerçekleştirme imkânı var. ‘Ben alayım, elime fırsat geçtikçe, para geçtikçe burada yatırım yaparım, ondan sonra üretirim acelem yok’ dönemi kapandı. Zira yeni sistemde muhakkak bir mühlet sistem size hazırlık periyodu müsaadesi veriyor. Sonra fiilen belirli oranda artık üretimleri yapmanız gerekiyor” dedi.
AKKUYU’DA MALZEMEYİ NALBURDAN ALMADIK
AKKUYU’da inşa edilen nükleer santralde çalışmaların tüm süratiyle devam ettiği belirten Fatih Dönmez, şunları söyledi: “Temel atıldı, o büyük kabinin beton dökme çalışmaları devam ediyor. Nükleer işi, orada kullanılacak her bir gerecin ve orada çalışan her bir elemanın dokümanlı olması gereken bir alan. Her şey son derece ağır kriterlerden geçen tedarikçilerden temin edilmek zorunda. Çarşıdan nalburdan alınarak yapılacak bir eser değil. İşin içinde TSE var. Nükleer Düzenleme Kurumu kurduk. Onlar inceliyor. Ayrıyeten projeyi yapan Rosatom, çok deneyimli. Süreçler çok ağır süreçlerden geçiyor. Konuşulan kimi şeylerin gerçekle alakası yok. Sıfır toleransla çalışıyoruz. Memleketler arası kuruluşların kontrolünden geçiyoruz.”
