Brexit’in içinden çıkamayan İngiltere Başbakanı Theresa May, gözyaşları içinde yaptığı açıklamayla 7 Haziran’da misyonu bırakacağını duyurdu. Bu durumda İngiltere güçlendirmek istediği bilişim kesimi insan kaynağı açığını kapatmak için nasıl adımlar atacak? İngiltere’de Ankara Anlaşması’yla teknoloji teşebbüsü kurmayı düşünenleri ne üzere gelişmeler bekliyor?
Sonunda söylentiler gerçek oldu ve İngiltere’nin Demir Leydi lakaplı Margaret Thatcher’ın akabinde ikinci bayan başbakanı olan Theresa May, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılması olarak isimlendirilen Brexit süreciyle ilgili parlamentoya sunduğu çeşitli formüllere takviye bulamadığı için istifasını açıkladı.
Bundan 3 yıl evvel 2016 yılının haziran ayında Brexit oylamasının sonrasında eski İngiltere Başbakanı David Cameron’ın 6 yıllık sürecin sonunda istifa etmişti. Bunun üzerine vazifeye gelen bugünkü Başbakan May, selefi Cameron üzere Brexit süreci nedeniyle haziran ayında vazifesi bırakacağını açıkladı. Bilhassa son haftalarda yeterlice ayyuka çıkan istifa haberleri de böylelikle gerçeğe dönüşmüş oldu.
May’in istifasını açıklamasının akabinde tekraren parlamentoya gelen ve bir türlü akıbeti netleşmeyen Brexit problemi de yeni soru işaretleriyle düzgünce karıştı. Geçtiğimiz salı günü parlamentoda yaptığı konuşmayla ikinci referandum için oylama teklifinde bulunan May’in gayretleri sonuç vermeyince 7 Haziran’da misyonundan ayrılacağını gözyaşlarını tutamadığı bir konuşmayla açıkladı.
Böylece partiler ortasındaki AB’den çıkış konusundaki senaryoların da bir yere varmadığı görülmüş oldu. Bugün itibariyle hem muhafazakâr hem de personel partisinde Brexit ile ilgili görüş ayrılıkları kelam konusu. Yeni sürecin belirleyicisi elbet May’in yerini alacak isme bağlı. İngiltere’de yaşayan Türklerin takip ettiği Vatandas.Uk blogunda yer alan bilgilere nazaran İngiltere’ye Ankara Muahedesiyle yerleşmeyi ve iş kurmayı düşünen Türkler için May’in istifasının ayrılık mutabakatı olsun ya da olmasının, her halükârda süreci uzatacağını öngörüyor. Hasebiyle May sonrası muhakkak olan bir şey varsa o da “belirsizlik”.
Dünyanın en kıymetli birinci 3 teknoloji kentinden biri olan Londra için bu AB üyesi şirketlerle iş yapan bilişim şirketleri için yeni belirsizlikler ve mümkün meseleler manasına geliyor. Halihazırda ülkeden bu sebeple ayrılmayı düşünen teknoloji şirketlerinin oluşturacağı boşluk uzun müddettir Brexit gölgesinde tartışılıyor.
AB içinde kalmak isteyen ve bu avantajı kaybetmek istemeyen teşebbüsçüler öteki Avrupa Birliği ülkelerine taşınma planı yapıyorlar. Bu da genç nüfusu üzere doğum oranı da azalan İngiltere için Brexit sürecinde ülkeyi etkileme ihtimali olan bir öteki sorun. Çünkü dünya dijital dönüşümü yaşarken İngiltere üzere bir dev, teknoloji oyununun içinde kalmak için gerekli atakları yapmaktan kaçınmayacaktır, gelecek ismine kaçınmamalıdır. Lakin bu kaçınmama kararını verecek olan da partinin başına geçecek ve münasebetiyle başbakan seçilecek kişi olacak.
Başbakanlık koltuğuna oturabilecek isimler ortasında Boris Johnson ve Jeremy Hunt bulunuyor. Bu iki isimden Johnson’ın Brexit taraftarı olduğu, Hunt’ın ise AB’de kalma istikametinde fikre sahip olduğu biliniyor. Brexit’in öncü isimlerinden olan Johnson’ın Türkiye ile ilgili karnesi de AB’den çıkış isteğiyle yakın olduğu argüman ediliyor. Periyodun Başbakanı David Cameron’a hitaben kaleme aldığı mektupta AB üyesi olmaya hazırlanan Türkiye’den gelecek göçü önlemenin tek yolunun Brexit olduğunu belirtmişti. Her ne kadar daha sonra Türkiye’yle ilgili bir açıklama yapmadığını belirtse partinin başkanı olursa AB’den çıkış istikametinde ilerleyeceği kesinlikle.
Jeremy Hunt’ın vazifeye gelmesi durumunda ise Johnson’ın Brexit ısrarına karşı AB ile kalma konusunda ısrar etmesi bekleniyor. Ne var ki yapılan referandumun uygulanmaması farklı, bu süreci geri almak için yapılacak yeni bir referandum yeni sorular oluşmasına neden olabilir.
İngiltere’nin 2016 haziranında düzenlediği referandumda ayrılık yanlılarının kampanyasının ana temasını göçmen ve yabancı tersliği oluşturuyordu. Ülkeye giren AB vatandaşlarının ülkeye bedel katmadığı üzere ahenk sağlayamadığı da tartışıldı. Ne var ki 1963’te Türkiye ile imzalanan Ankara Muahedesi (ECAA Agreement) kapsamında ülkeye gelen Türkler, Birleşik Krallık’ta istihdam oluşturdu ve çeşitli işler kurarak başarılı işlere imza attı.
Ankara Mutabakatı ile ülkemizden İngiltere’ye gidenlerin sayısında son yıllarda artış yaşanıyor. Bu artış içerisinde teknoloji üzerine çalışanların ve/veya bilişim üzerine teşebbüste bulunanların sayısı daha da fazla. İngiltere İçişleri Bakanlığının datalarına nazaran ferdi olarak Ankara Mutabakatıyla yapılan müracaatlar sonucu ülkeye kabul edilenler 2015 yılında 3,155’ten 2016’da 3,560’a ve 2017’de 5,205’e yükselmiş. 2018’de ise 7,607 Türk vatandaşının başvurduğu Ankara Muahedesinde Vatandas.Uk’in verdiği bilgilere nazaran kabul edilen her üç müracaattan biri bilişim bölümünde faaliyet gösteriyor. İngiltere’nin teknoloji dalına olan bağlılığı ve bu alandaki gücünü muhafaza isteği üstteki kabul oranlarından da anlaşılıyor.
Teknoloji bölümünde Avrupa’ya açılmak isteyenler için Brexit’in tartışmaları ortasında İngiltere inançlı bir büyüme limanı olarak yarar sağlayabilir. Türkiye’den çok sayıda yazılımcının tercih ettiği İngiltere’de bir Java Geliştiricisinin günlük maaşı 300 pound’dan başlıyor. Çok tercih edilen Python lisanında geliştirme yapan bir yazılımcı ise düzeyine nazaran günlük 500 pound kazanmakta. Ankara Mutabakatıyla İngiltere’de iş kurarak Amerika ve Avrupa’ya coğrafik olarak avantajlı hizmet sunmanın mümkün olduğu mevcut sistemde Türk şirketlerin yurtdışına açılması da bu sayede kolaylaşıyor.
