Zorunlu ders kapsamından çıktığına yönelik tenkitler karşısında küçük bir araştırma yaptım. Baştan söyleyeyim: Matematik büsbütün mecburî olmaktan çıkmış değil. 9, 10 ve 11’inci sınıflarda zarurî ders olarak okutulmaya devam edecek. 12’nci sınıfta ise durum biraz karışık. Öğrenci son sınıfta, isterse ‘ileri matematik’ okuyabilecek, istemezse hiç matematik dersi almadan mezun olabilecek. Bakan Selçuk, tartışmalar üzerine Twitter’da “Hiçbir öğrencinin matematik dersi almadan bir üst sınıfa geçmesi mümkün değil. Buna karşın aksini tez eden varsa nedenlerini konuşmaya gerek yok” dedi.
LİSEDEKİLER ETKİLENMEYECEK
Son anda bir değişiklik olmazsa, sistem 2020-2021’de 9’uncu sınıfa başlayacak öğrencileri ilgilendiriyor, yani şu an lisede okuyanların paniklemesine gerek yok. Bu yıl ve gelecek yıl üniversite imtihanına girecekler birebir sistemle eğitim görmeye devam edecek.
3 SINIFTA MATEMATİK ZORUNLU
Yeni lise sistemi, dediğim üzere bu eylül ayında değil, 2020 Eylül’ünde uygulanmaya başlanacak. Bakanlık yetkililerine bir kere daha sordum: 9,10 ve 11’inci sınıfta ortak ders kümesinde matematik zarurî dersler ortasında. Yani her öğrenci bu dersi almak zorunda. 12’nci sınıfta ise öğrenci bu dersi almak istiyorsa ‘matematik yüklü dersler grubu’ndan bu dersi seçerek, ileri matematik görebilecek.
ESNEK GEÇİŞLE ALAN DEĞİŞTİREBİLİYOR
Öğrencinin gelecekte yükseköğretimde gideceği yerle ilgili kararını 10’uncu sınıfta vermesi gerekiyor. Buna nazaran; seçeceği derslerle istediği alanda derinleşebiliyor. Sistemin bir yeniliği de 10’uncu sınıfta yöneldiği alanı 11’inci sınıfta değiştirmesi mümkün. Yani karar değiştirse de esnek geçişle sorun yaşamayacak.
HAFTADA 5 SAAT SANAT, SPOR, KÜLTÜR DERSİ ZORUNLU
Yeni sistem öğrencinin spor, sanat ve kültürel aktivitelerinden birini de mecburî kılıyor. Not verilmese de öğrenci bunlardan birine katılmazsa mezun olmayacak. Yani 9, 10 ve 11’inci sınıftaki öğrenci haftada 35 saat akademik dersin yanı sıra 5 saatini de bu derslerle dolduracak. Hayal Aktiflik Hayat (HEY) ismi verilen bu programda öğrenciler spor, sanat ve kültürel etkinliklere katılabilecek.
ÖĞRETMEN EĞİTİMİ ÖNEMLİ
Sistemin şimdilik iki dezavantajı var. En değerlisi öğretmen eğitimi. Her ne kadar Bakanlık şimdiden binlerce öğretmene eğitim vermeye başlasa da sınıf içinde uygulamalarda problemler yaşanabilir. Bölgesel farklılıklar nedeniyle bilhassa seçmeli derslerde yüz yüze eğitim imkanı daha sıkıntı olabilir. Bu açığın kapatılması için düşünülen görüntü ile online eğitim de faal olmayabilir.
ÜNİVERSİTE İMTİHANI AHENGİ ŞART
Yeni lise sisteminin başka dezavantajı da üniversite imtihan sistemi. Mevcut üniversite giriş imtihanı açıklanan bu modele uygun değil. Bu nedenle meslek odaklı yeni model için yeni bir imtihan sistemi getirilmesi gerekiyor. Şu anda YÖK ve MEB şimdi ortak çalışma için bir ortaya gelmiş değil. Lakin yakın vakitte buluşmalarının önünde pürüz yok üzere.
YENİ SİSTEMDE DERSLER
9’uncu sınıf (8 ders)
– ZORUNLU: Türk lisanı ve edebiyatı, yabancı lisan, matematik uygulamaları, tabiat bilimleri, toplumsal bilimler tecrübesi, din kültürü ve ahlak bilgisi
– SEÇMELİ: Spor-sanat, müzik, drama, idare bilimleri, fotoğrafçılık, işletme, finans, sanat
10’uncu sınıf (10 ders)
– ZORUNLU: Türk lisanı edebiyatı, yabancı lisan, matematik 1 yahut matematik uygulamaları, fen bilimleri, toplumsal ve beşeri bilimler, bilgi kuramı, din kültürü ve ahlak bilgisi
– SEÇMELİ: Girişimcilik, drama, müzik, sanat tarihi, idare bilimleri, peygamberimizin hayatı, teknoloji ve tasarım, vücut eğitimi ve spor, Anadolu mitolojisi
11’inci sınıf (10 ders)
– ZORUNLU: Türk lisanı edebiyatı, yabancı lisan, matematik 1 yahut matematik uygulamaları, fen bilimleri, toplumsal ve beşeri bilimler, bilgi kuramı, din kültürü ve ahlak bilgisi
–SEÇMELİ: İleri görsel sanatlar, ileri müzik, bilim tarihi, moda tasarımı, Kur’an-ı Kerim, Pyhton kodlama, milletlerarası alakalar, Türk dünyası ortak tarihi, idare bilimleri
12’nci sınıf (7 ders)
– ZORUNLU: Türk lisanı edebiyatı,
TC inkılap tarihi ve Atatürkçülük, din kültürü ve ahlak bilgisi
–SEÇMELİ: Yabancı lisan, matematik yüklü, fen ve teknoloji yüklü, toplumsal ve beşeri bilimler yüklü, sanat ve teknoloji dersleri
SANAT EĞİTİMİ ALMAK İSTEYENLER
– Yükseköğretimde sanat tarihini seçecek bir öğrenci 9’uncu sınıfta mecburî dersler sonrası alanına uygun seçmeli derslerden birini alabilir. 10’uncu sınıfta Türk lisanı edebiyatı, din kültürü ve ahlak bilgisi, yabancı lisan dersi mecburî. Matematik-1 dersi biraz ağır olacağı için uygulamalı matematik dersini seçebilir. Sanatta ilerlemek istediğinden fen bilimleri alanında biyolojiyi, toplumsal ve beşeri bilimler alanında psikoloji seçebilir. Seçmeli derslerden de görsel sanatları listeye yazabilir. Sosyoloji ya da coğrafya dersini alabilir. 11’inci sınıfta bu derslere devam edebilir ya da öbür dersler de eklenebilir. 12’inci sınıfta sanat ve teknoloji yüklü dersler kümesinden seçim yapabilir. Bu durumda matematik dersini birinci üç yıl alıp, son sınıfta da bu dersi görmeden mezun olabilecek.
MÜHENDİSLİĞİ HEDEFLEYENLERE
m 10’uncu sınıftaki Türk lisanı edebiyatı, din kültürü ve ahlak bilgisi, bilgi kuramı, yabancı lisan derslerini aldıktan sonra daha güç olan matematik-1 dersini seçebilir. Fen bilimleri kümesinden fizik alabilir. Toplumsal ve beşeri bilimlerden psikolojiyi tercih listesine ekleyebilir. Kalan üçü için de seçmeli derslerden ya da fen bilimleri kümesinden kimya, biyoloji derslerinden yana tercih kullanabilir. Ayrıyeten etraf bilimleri ve idaresi dersini de tercih edebilir. 12’nci sınıfta da matematik yüklü küme derslerini alarak mühendislik kısmına yerleşebilecek.
