İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Lider Vekili Rüstem Çetinkaya, madenin ithal girdi maliyeti çok düşük olduğu için net ihracata katkısının çok yüksek olduğunu belirterek, “Yapılan her ünite maden ihracatının yüzde 90’dan fazlasının Türkiye’de döviz olarak kalıyor. Bölüm bu manada dış ticaret açığının azalmasına katkı veren en kıymetli kesimlerden biri.” sözlerini kullandı.
İMİB’den yapılan yazılı açıklamada, birlik tarafından düzenlenen Türk Madenciliğinde Farkındalık ve Memleketler arası Marka Seyahati bilgilendirme toplantısının dördüncüsünün Kayseri’de gerçekleştirildiği belirtildi. Madenciliğin Türkiye için çok kıymetli ve potansiyeli yüksek bir dal olduğuna işaret eden İMİB Lider Vekili Rüstem Çetinkaya, Türkiye’nin sahip olduğu rezerv potansiyelini gereğince değerlendiremediğini kaydetti.
Çetinkaya, madenin ithal girdi maliyeti çok düşük olduğu için net ihracata katkısının çok yüksek olduğuna dikkat çekerek, yapılan her ünite maden ihracatının yüzde 90’ından fazlasının Türkiye’de döviz olarak kaldığını ve bu manada kesimin dış ticaret açığının azalmasına katkı sağlayan en kıymetli dallardan biri olduğunu belirtti.
“90 ÇEŞİT MADENİN 77 TANESİ TÜRKİYE’DE”
Dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenin 77 adedinin Türkiye’de bulunduğunu aktaran Çetinkaya, şöyle devam etti:
“Madencilik, potansiyeli yüksek bir bölüm fakat ulusal gelire katkısının yüzde 1’den az. Dünyada 132 ülke ortasında toplam maden üretim kıymeti itibariyle 28’inci sıradayız. Kimi eserlerde dünyada çok kıymetli hisseye sahibiz. Dünyanın en büyük bor üreticisi ve ihracatçısı olmanın yanında dünyanın en büyük feldspat ihracatçısı, dünyanın ikinci büyük krom cevheri ve mermer ihracatçısı, dünyanın üçüncü büyük doğal taş üreticisi ve ihracatçısı pozisyonundayız. Fakat genele baktığımızda rezerv potansiyelini gereğince değerlendiremediğimiz aşikar.”
Çetinkaya, Türkiye’nin geçen yıl 4,6 milyar dolarlık maden ihracatı gerçekleştirdiğini hatırlatarak, dal ihracatının Türkiye’nin toplam ihracatında yüzde 2,7’lik bir hisseye sahip olduğunu tabir etti.
“ÜRETİM OLMAZSA İHRACAT DA OLMAZ”
İhracatın daha da artmasının tek yolunun üretim artışı olduğuna işaret eden Çetinkaya, “Üretim olmazsa ihracatın olmayacağını da biliyoruz. Bu yüzden üretim ayağına çok ehemmiyet veriyoruz. Üretim ayağında kamu ile birlikte hareket etmek durumdayız.” değerlendirmesinde bulundu.
Çetinkaya “Hayatımız Maden” sloganıyla son 2 yıldır çalıştaylar düzenleyerek madenlerin hayatın tüm evrelerinde ayrılmaz bir kesim olduğunu anlattıklarını belirterek, “Örneğin, ülkemizde madencilik faaliyetleri olmazsa seramik, kimya, cam, çimento, agrega üzere bölümler olamaz ya da ithalata dayalı bir dal oluşur. İnşaatlarda kullandığımız gereçlerin neredeyse yüzde 90’ı bir maden eseri.” tabirlerini kullandı.
Çetinkaya, Türkiye’de 27 tona yakın altın üretimi yapıldığını aktararak, fakat bunun yaklaşık 4 katı bir ithalatın kelam konusu olduğunu belirtti. Kömür üretimi artmasına rağmen 5 milyar dolarlık kömür ithalatı yapıldığını da kaydeden Çetinkaya, elektrik üretiminde kullanılan kömürde dışa bağımlılığın hala yüksek düzeyde bulunduğuna dikkati çekti.
“ÇEVRECİ MADENCİLİK YAPMAK ZORUNDAYIZ”
Sürdürülebilir madencilik yapmak için dal olarak çevreci madencilik yapmak zorunda olduklarını vurgulayan Çetinkaya, “Bu tarafta de kamuyla özel kesim birlikte çalışarak çevreci, sürdürülebilir madencilik yapılması üzerine de çalışmalar yapıyoruz.” sözünü kullandı.
Çetinkaya, şunları kaydetti:
“Orman alanlarının yalnızca binde 2,5’lik kısmında madencilik faaliyeti yapılıyor. Orman yönetiminin özel bütçesinin yarısından fazlası ise madencilik faaliyetlerinden gelen gelir ile elde ediliyor. Bu bütçe Türkiye ormanlarının korunmasında ve ormancılık ile ilgili yeni teknolojilerin geliştirilmesinde kullanılan bir kaynak oluyor. Madencilik müsaadesi alınan orman yerlerinin bir kısmında ise ağaç yok, yalnızca kaya yahut çalı olan yerler var. Hasebiyle orman alanını da kategoriye ayırmak gerekiyor. Madenciliğin olmazsa olmaz olduğu ve gerekliliği çok açık. Bunun yanında çevreci ve sürdürülebilir madencilik toplumsal mutabakatla yapıldığında ve bu bilgiler herkes tarafından bilindiğinde çok daha sıcak bakılacaktır. Bizim madenlerimizi keşfetmemiz, üretime geçirmemiz ve çevreci, sürdürülebilir madenciliği üniversiteler ve kamuyla kıymetlendirmemiz gerekiyor.”
