Borrell, Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, AB Kurulunun Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerine karşı kısıtlayıcı önlem seçeneklerini AB Kuruluna iletmesini kıymetlendirdi.
“Yaptırımlarda ilerlemeden evvel iki sefer düşünmeliyiz.” tabirini kullanan Borrell, “Çünkü yaptırımlar uygulandıktan sonra caydırıcılıklarını kaybederler. Zira bu olayda Türkiye ile Kıbrıs Rum Bölümü ortasındaki müzakerelere geri dönülmesini teşvik etmek, gerginliğin tırmanmasını önlemek gerekiyor. Şu anda diplomasi vakti.” dedi.
Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmalarıyla ilgili hususun “uluslararası hukuk sorunu” olduğunu belirten Borrell, “tüm Avrupalıların Kıbrıs Rum Kesiti’nin yanında yer aldığını ve memleketler arası hukuka hürmetten yana olduklarını” söyledi.
Borrell ayrıyeten, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de yaşadığı sorunu, İspanya’nın güneyindeki İngiltere kolonisi Cebelitarık özerk idaresiyle yaşadığı sorunlara benzetti.
AB Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilciliğine aday gösterilen Borrell, “bölgenin büyük bir potansiyele sahip olmasından ötürü mevcut sorunun Doğu Akdeniz’deki öbür ülkelerle gelecekte öbür yeni uyuşmazlıklar yaratacağını” tabir etti.
AB’NİN DOĞU AKDENİZ KARARLARI
Avrupa Birliği (AB), Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerinin yasa dışı olduğunu sav ederek, kimi adımlar atma kararı aldı.
AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının iştirakiyle Brüksel’de gerçekleştirilen Dış Alakalar Kurulu Toplantısı kapsamında sonuç bildirgesi yayınlandı.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarına ait faaliyetlerinin yasa dışı olduğu savunulan bildirgede, AB’nin bu duruma yönelik çeşitli kararlar aldığı belirtildi.
Bildirgede, AB’nin Türkiye’ye sağladığı iştirak öncesi fonlarda kesinti yapılmasına, Avrupa Yatırım Bankası’nın Türkiye’deki kredi faaliyetlerinin gözden geçirilmesine, Türkiye ile AB ortasında devam eden havacılık muahedesi müzakerelerinin askıya alınmasına ve Paydaşlık Kurulu ile üst seviye diyalog toplantılarına bir müddetliğine orta verilmesine karar verildiği kaydedildi.
Bildirgede, Türkiye’nin hidrokarbon arama çalışmalarını sürdürmesi halinde AB’nin amaç odaklı önlem seçenekleri üzerinde de çalışacağına işaret edildi.
Kararlar ortasında bulunan AB’nin İştirak Öncesi Mali Yardımı (IPA) çerçevesinde 2014-2020 periyodunda Türkiye’ye taahhüt ettiği 4,45 milyar avrodan bir ölçü kesinti yapması öngörülüyor.
AB’nin finans kurumu olan ve yatırımları finanse eden Avrupa Yatırım Bankası’nın ise 2018 yılında Türkiye’de sağladığı toplam kredi ölçüsü 386 milyon avro düzeyinde bulunuyor.
Türkiye ve AB ortasında müzakere edilen havacılık muahedesinde da AB’nin mutabakata Türkiye’nin tanımadığı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni (GKRY) dahil etmeye çalışması nedeniyle ilerleme kaydedilemiyor.
AB’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerine ait yalnızca üyeleri olan Yunanistan ve GKRY tezlerini baz alarak hareket etmesi dikkati çekiyor.
Türkiye, AB’yi Ada’da şimdi tahlile ulaşılmadan GKRY’yi tüm Ada’yı temsil ediyormuş üzere üye yapmakla ve Rumların güdümüne girmekle suçluyor.
AB’nin, Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip olan Türkiye’nin hâkim hak ve çıkarlarını göz gerisi etmesi reaksiyon ile karşılanıyor.
Türkiye, GKRY’nin Doğu Akdeniz’de tek taraflı hareketleri ile bir “oldu bitti” senaryosu elde etmesini engellemeye çalışıyor.
Bu çerçevede Türkiye, kendi kıta sahanlığı haklarını ve Ada’nın ortak sahibi olan Kıbrıs Türklerinin haklarını muhafazaya devam edeceğini belirtiyor.
Türkiye, Fatih sondaj gemisi ile Doğu Akdeniz’de kendi kıta sahanlığında sondaj çalışmaları yaparken, Barbaros Hayreddin Paşa sismik araştırma gemisi ve Yavuz sondaj gemisiyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) Türk Petrolleri Anonim Ortaklığı’na ruhsat verdiği alanlarda sismik araştırma ve sondaj çalışmaları yapıyor.
