EKONOMİDE uzun müddettir beklenen torba yasa teklifi TBMM’ye sunuldu. AK Parti vekillerinin imzasını taşıyan teklifte, ihtiyat akçesinin bütçeye aktarılmasından, varlık barışının 6 ay uzatılmasına, kent hastaneleri kontratlarının revize edilmesinden, yurtdışı harcının 50 TL’ye çıkarılmasına kadar birçok hususta düzenleme bulunuyor.
Teklifle varlık barışının mühleti, yıl sonuna kadar uzatılıyor. Buna nazaran, yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öteki sermaye piyasası araçları Türkiye’ye getirilebilecek. Bu durumda uygulanacak vergi oranı yüzde 1 olacak. Getirilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacak.
İHTİYAT AKÇESİ BÜTÇEYE
Teklife nazaran, Merkez Bankası mecburî karşılıkları belirlerken artık yalnızca pasif tarafındaki duruma bakmayacak, bilanço içi ve dışı ögeleri da dikkate alacak. Örneğin kredi vermeyen bankaların zarurî karşılıkları artırılabilecek, böylece “kredi vermiyorsan, mevudat toplamanın maliyetini senin için artırabiliyorum” denilebilecek. Ayrıyeten Merkez Bankası’nın talepleri anlık olarak karşılanacak. Bir öteki düzenleme de ihtiyat akçesiyle ilgili. Artık bankanın yıllık karının yüzde 20’sinin ihtiyat akçesine aktarılmayacak. Bunun yerine yüzde 6 oranında hissedarlara ödeme yapıldıktan sonra, kalan ölçünün yüzde 10’u “fevkalade ihtiyat akçesi” yerine “ihtiyat akçesine” aktarılacak. Bugüne kadar ayrılmış bulunan ihtiyat akçelerinin tamamı, birikmiş ihtiyat akçelerinin ise son yıl karı hariç olmak üzere, Hazine’ye verilecek.
Yurtdışı borçlanmasında artık prim oranı yüzde 32 değil yüzde 45 olarak uygulunacak. Münasebette, yurtdışı borçlanması yapanların kısa müddette emekli aylığıyla ödedikleri meblağları geri aldıkları, bunun da kurumun aktüaryal istikrarını bozduğu belirtilerek “Nimet külfet istikrarı de göz önüne alındı” denildi.
ZİMMET SAYILMAYACAK
Gümrükte el konulan araçlarla ilgili süreksiz bir karar getiriliyor. Yıl sonuna kadar gümrük yönetimine başvuran ve ödenmesi gereken Özel Tüketim Vergisi’nin yüzde 25’ine denk düşen kısım 1 ay içinde öndenirse, el konulan araç sahibine iade edilecek. Gerçek kesimin bankalara olan tekrar yapılandırmalarıyla ilgili olarak çerçeve bir düzenleme de teklifte yer aldı. Finansal yine yapılandırmalar için BDDK tarafından çıkarılan yönetmelik kapsamında çerçeve muahedeler kelam konusu olacak. Finansal tekrar yapılandırma hususunun mühleti iki yıl olacak. Ek kredi vermek, ana para, faiz, temerrüt faizi, gecikme cezaları üzere her türlü alacağı indirmek yahut bunlardan kısmen yahut büsbütün vazgeçmek kelam konusu olabilecek. Yapılacak süreçler, Damga Vergisi’nden, BSMV’den ve KKDF’den muafolacak. Teklifle Bankalar Kanunu’na da süreksiz husus ekleniyor ve tekrar yapılandırmalar nedeniyle zimmet suçlaması yapılamayacağı öngörülüyor. Toplumsal Güvenlik Kurumu, ticari sır niteliğindeki bilgilerini Merkez Bankası ile paylaşabilecek. Ayrıyeten SGK sıhhat datalarını de Sıhhat Bakanlığı’yla paylaşacak.
YERLİ ELEKTRİKLİ OTOYA DESTEK
ELEKTRİKLİ araçları Türkiye’de imal eden mükelleflerin yatırıma katkı meblağları, bu mükelleflere vergi borçlarına mahsuben ödenebilecek. Bu yolla elektrikli araba üretilmesi ve bu araçların yurtiçinde tercih edilebilirliğinin vergisel olarak desteklenmesi amaçlanıyor.
YURTDIŞI ÇIKIŞ HARCI 50 TL
YURTDIŞI çıkış harcı 15 TL’den 50 TL’ye çıkarılacak. Üç katına kadar da çıkarılması için Cumhurbaşkanına yetki verilirken, 35 TL’lik fark bütçeye gelir olarak kaydedilecek. Kent hastaneleri için aşağı istikametli revizyon yolu açılıyor. Buna nazaran kontratın tarafları ortasında mutabakat sağlanmak yoluyla, toplum kullanım bedeli yahut hizmet bedeli ödemeleri azaltılabilecek. Yenilenebilir güç kapsamında yatırımcılarla yapılan kontratlardaki hak ve yükümlülükler, 36 ay mühletle uzatılacak.
TELEFONLAR İÇİN BİR KEZLİK HAK
ELEKTRONİK kimlik bilgisi değiştirilen aygıtlar, 4 ay içinde engellenecek. Fakat bir yıl içinde başvuranlar, 250 TL ödeyerek aygıtlarını kullanmaya devam edebilecekler. Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen kesim ve meslek kümelerinde faaliyette bulunanların, talep etmeleri halinde hasılat asıllı kar tespiti yoluyla vergilendirmeleri kelam konusu olacak. Kelam konusu vergilendirme modeli, hala toplu taşıma otobüs işletmeleri için kullanılıyor.
