ABD’nin hafta başında İran’a yönelik yeni yaptırımları devreye alması ve İran’ın da “ABD’nin yaptırımlarının diplomatik yolun ebediyen kapanması manasına geldiğini” açıklamasıyla iki ülke ortasındaki tansiyon derinleşti.
Taraflardan açıklamalar gelmeye devam ederken, dün ABD Lideri Donald Trump, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İran tarafından Amerikan ögelerine yapılacak rastgele bir akın büyük ve ezici bir güçle karşılık bulacaktır. Tahran, kibarlık ve merhametten anlamıyor. Maalesef anladıkları şey, güç ve kuvvet. ABD de açık orta dünyanın en güçlü ordusuna sahip, yalnızca son 2 yılda 1,5 trilyon dolar yatırım yapıldı.” sözlerini kullandı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî de ABD’nin İran’a yönelik tüm yaptırımları sona erdirmediği sürece koşulların değişmeyeceğini ve nükleer muahedeyi yine müzakere etmeyeceklerini belirtti. Manevî ayrıyeten, ABD’nin müzakere peşinde olmadığını savundu.
Söz konusu açıklamalarla jeopolitik riskler ehemmiyetini korurken, ABD ile Çin başkanları ortasında cumartesi günü G20 Önderler Tepesi’nde gerçekleşecek görüşmeden ticaret konusunda bir muahede çıkacağına dair beklentiler azaldı. Hususa ait açıklama yapan ABD’li bir yetkili, Trump’ın tarife kullanımıyla ilgili koşulları kabul etmeyeceğini lakin müzakereleri yine başlatmayı hedeflediğini kaydetti.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell da enflasyondaki düşüşün umulandan daha kalıcı olabileceğini belirterek, “Enflasyon eğilimleri, para siyasetinde gevşeme için bir argümandır.” sözünü kullandı.
ABD iktisadına yönelik aşağı taraflı risklerin arttığını ve son vakitlerde siyaset yapıcılar ortasında faiz indirimine gidilmesi fikrinin güçlendiğini vurgulayan Powell, kısa periyot siyasi kararlardan bağımsız olarak faiz oranı konusunda karar vereceklerini söyledi.
Powell’ın açıklamalarına ek olarak St Louis Fed Lideri James Bullard da birinci faiz indirimi atılımının 50 baz puan biçiminde gerçekleşmesinin abartılı olabileceğini belirtti. Fed yetkililerinin açıklamaları sonrası temmuz ayı faiz indirim beklentisi 50 baz puandan 25 baz puana hakikat evrilirken, bu durum, dolar endeksinin 95,8 düzeylerinden 96,3’e yükselmesini beraberinde getirdi. ABD 10 yıllık tahvil faizleri ise tekrar yüzde 2’nin üzerine yerleşti. ABD’de açıklanan tüketici inanç endeksi ile konut satış bilgilerinin beklentileri karşılamaması sonrası New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,95, Nasdaq endeksi yüzde 1,51 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,67 bedel kaybetti.
Avrupa tarafında da hisse piyasalarında dalgalı bir seyir izlenirken, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 0,38, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,13 gerilerken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,08 yükseldi. Dün 1,14 düzeylerini test eden avro/dolar paritesi ise gelişmelerin tesiriyle bugün 1,13 düzeyine geri çekildi.
Asya tarafında, G20 Başkanlar Tepesi öncesi yatırımcıların bekleme moduna geçmesi ile hisse piyasalarında karışık bir seyir izlendi. Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,67 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,33 kıymet kaybederken, Hindistan’da Sensex endeksi ile Hong Kong’da Hang Seng endeksinde sırasıyla yüzde 0,17 ve yüzde 0,06’lık yükseliş yaşandı.
Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün günü yüzde 0,25 paha yararıyla 95.421,05 puandan tamamladı. Dolar/TL paritesi ise dün 5,83’e kadar yükselmesine rağmen günü 5,79 düzeylerinden tamamlarken, bugün 5,7885’te dengelendi.
Analistler, bugün yurt içinde bilgi gündeminin zayıf olduğunu, yurt dışında ise ABD’de başta dış ticaret olmak üzere açıklanacak dataların takip edileceğini belirterek, G20 Önderler Tepesi öncesi jeopolitik riskler ile Fed’in faiz indirimine yönelik fiyatlamaları etkileyecek haberlerin piyasaların tarafı üzerinde değerli olacağını vurguladı.
